Wednesday 1st May 2024
साहित्य
Image

१ नेपालमा हिजो बाट कोरोना सकियो रे । आँटेर रातोरंग माथि हरियोले छोपियो रे । जसो होला पशुपति नाथ तिम्रै शरणमा भन्ने कहिले संसारमै कोरोना रोकियो रे । २ परदेशमा छु घरको जिम्मा मेरै काँधमा छ । मनभुल्छ तिम्रो तस्बिर हेरेर जुन चाँदमा छ । अनगिन्ती साँचेका सपनाहरु अधुरै रहने…

Image

नाग पूजा छन्द: झ्याउरे ~~~~~ सँस्कृति हाम्रो अत्यन्तै राम्रो सबैको सम्मान। तेत्तिस कोटी देवता मान्ने नेपाली महान। १ । प्रकृतिसँग मितेरी गाँस्दै नेपाली बस्तछन्। मिलेर बस्दा हर्षको आँशु सबैका खस्तछन्। २। कहिले गर्ने कुकुर पूजा कहिले कागको। गाइको अनि गोरुको उस्तै गरिन्छ नागको। ३। नागको आफ्नै महत्व हुन्छ हिन्दूको सँस्कार।…

Image

हेलो सम्बन्धित सरकार! केही त गरिदेउ । तिमी त ठाउँमा छौ भोको पेट भरिदेउ ।। बिद्यार्थी हु म शिक्षामा भविष्य देख्दैछु । परिवर्तनको आशाले कविता लेख्दै छु ।। भाईरस छदै परिक्षा हुने घोषणा गराएछौ। सरकार! हचुवाको भरमा लकडाउन हटाएछौ ।। २ जना सक्रमित देखिँदा खेरी जनता तर्सायाै। सेवाको नाममा गोजा…

Image

गजल ***** चिनेको छैन हत्त न पत्त बोल्नको हतार । नखोली मन लगाको बस्त्र खोल्नको हतार ।१। देखिन्न कतै गएछ कता पबित्र प्रेम त्यो सिन्किको मोल तोकेझैँ गरी मोल्नको हतार ।२। पवित्र प्रेम इश्वरको अंश सत्यता लुकेको पापको गोली बिछोड ल्याई घोल्न्को हतार।३। औँशीमा शुरु भएको प्रेम भेटेन पुर्णिमा पिरको…

Image

सुशिल बस्याल - घनघोर बस्तिमा गरिब रामकृष्णको पनि एक झुपडी थियो। कृषि पेसामा आबद्ध थिए। धेरै जना कृषकहरु बिभिन्न उतारचढावको बिचमा पनि कृषि पेशा अपनाइ राखेकै थिए। रामकृष्णको परिबार बिपन्न परिबार वर्गमा पर्थ्यो । त्यसै कारण होला सधै हेपाई सहिराख्नु परेको । ॠण लिई खेतीपाती गरेको परिवारलाई साहुले हप्काउनु कुनै…

Image

प्रतिरोध हुन्छ र अवरोधहरू आउँछ मनन गर्नुपर्छ । परिस्कृत अर्थात परिमार्जित गर्दै सम्पादन गर्नु पर्छ ।। आकार र भविष्यको मोडेल तयार पार्नु अगावै प्रेममा शर्तहरू जस्तैः ऐक्यवद्धता र वचन गर्नुपर्छ ।। विचार-विमर्श ! जबर्जस्त पुग्छ पुग्दैन उचाइमा कहिँ कतै अप्ठ्यारोमा गाेरेटो परिवर्तन गर्नुपर्छ ।। प्रायः एकैनास गजल, पजल स्वतःफुर्दैनन् गाँठे…

Image

आखिर चिता एकै छन्द: सबाई ********* झुप्रो छाडी महलमा किन होला गाको । सिउँदोमा मोती हैन सिन्दुर नै लाको । १। फूलमाला लत्याएर हार किन्न गाको । सुगन्ध आउँदैन नि किन सुँघ्न लाको ।२ । भुवादारी पलङ छ निद्रा भने छैन । गद्दा तर दुई निद्रा सुत्ने चाहीँ हैन ।३…

Image

निरन्तर वर्षा ! थामिने छाँट किञ्चित् देखीएन । घामको तिर्षनाले काकाकुल मान्छेहरू । हुन पनि हप्ता दिन भो लगातार पानी परेको । लुगा धुनु, नुहाउनु यस्ता थुप्रै, घाम लागे पछि गर्न पर्ने कामहरू थाँती नै होला सबैको । घर भित्र, बाहिर साह्रै सिकसिको । आगनको झारले छोपिन लागेको होला मेरो…

Image

गजल अचम्मैको प्रकृति यो कुनै भर रहेनछ । साँझ ठिकै बिहान हेर्दा पुरै शहर रहेनछ ।। एकैरातमा तहस-नहस निष्ठुरी दैव पनि कहाँ घर,कुन हो बारी कुनै ठहर रहेनछ ।। मुटु काँप्यो जिवितहरूको बृत्तान्त सुन्दा क्षणभर बाँच्ने आशा कुनै प्रहर रहेनछ ।। भयावह दृश्यहरु कहिल्यै नदेखेको उर्लिएर भेल बाढी खाली बगर…

Image

मुक्तक कहिले छोटा भाइ भनेर लुटेउ। रोटी बेटि कति नाता गनेर लुटेउ।। दुनियाले बुझेको छ तिम्रो चरित्र। फेरि हाम्रो लिपुलेक खनेर लुटेउ।। -नरेन्द्र दुलाल