टिबिलिसी: जर्जियामा आइतवार दशौं हजारौंले EU सदस्यता वार्ता स्थगित गर्ने सरकारी निर्णयको बिरूद्ध चौथो दिनको विरोध प्रदर्शनमा भाग लिए, प्रधानमन्त्रीले नयाँ चुनावको आह्वानलाई अस्वीकार गरे।
शासक जर्जियन ड्रीम पार्टीले अक्टोबर २६ मा भएको संसदीय चुनावमा विजयी भएको दाबी गरेपछि काला सागर राष्ट्र उथलपुथलले चकित भएको छ जुन युरोपेली विपक्षी पक्षले धोखाधडी भएको बताएको छ। विपक्षीहरूले नयाँ संसद बहिष्कार गरिरहेका छन्, जबकि ईयू समर्थक राष्ट्रपति सलोमे जुराबिस्भिलीले नयाँ व्यवस्थापिका र सरकारलाई “अवैध” घोषणा गर्दै निर्वाचनको परिणाम रद्द गर्न संवैधानिक अदालतलाई आग्रह गरेका छन्।
आलोचकहरूले जर्जियन ड्रीमलाई एक दशकभन्दा बढी समयदेखि सत्तामा रहेकाले हालका वर्षहरूमा देशलाई EU बाट टाढा राखेको र रूसको नजिक सरेको आरोप लगाउँछन्, जुन आरोपलाई अस्वीकार गर्दछ। बिहीबार, प्रधानमन्त्री इराक्ली कोबाखिदजेले घोषणा गरे कि जर्जियाले २०२८ सम्म युरोपियन युनियनसँग सम्मिलित वार्ता नलाग्ने भनेको भन्दै हल्ला फैलाएर विपक्षीहरुले सडक ताताएका हुन ।
आन्तरिक मन्त्रालयले यस पछिल्लो विरोध लहरमा करिब १ सय ५० जना प्रदर्शनकारीलाई पक्राउ गरिएको बताएको छ भने जर्जियाली युवा वकिल संघले यो संख्या २०० मा राखेको छ।
कतिपय अवस्थामा प्रहरीले प्रदर्शनकारीलाई सडकमा लखेटेको छ, कुटपिट गरेको छ र रबरको गोली र अश्रुग्यास प्रहार गरेको छ । युरोपेली र जर्जियाका झण्डा फहराउँदै आइतबार साँझ संसदबाहिर दशौं हजारको र्याली भएको एएफपी पत्रकारहरूले बताएका छन । केही प्रदर्शनकारीहरूले दंगा प्रहरीमाथि आतिशबाजी र ढुङ्गा हाने, जबकि अरूले संसदको प्रवेशद्वार अवरुद्ध गर्दै धातुको ढोकामा प्रहार गरे। प्रहरीले पछि पानीको फोहोरा तैनाथ गरे पनि भीडलाई तितरबितर गर्न सकेन ।
विपक्षी युनाइटेड नेशनल मूभमेन्ट पार्टीका नेता लेभान खाबेइस्भिलीले पत्रकारहरूलाई भने कि आफूलाई हिरासतमा लिन खोज्ने लगभग 15 मास्क लगाएका पुलिस अधिकारीहरूले आफूमाथि हमला गरे तर प्रदर्शनकारीहरूको सहयोगमा उनी भाग्न सफल भएका थिए।
“जर्जियन ड्रीम … एक (समर्थक) रूसी सरकार हो, र तिनीहरू जानै पर्छ,” प्रदर्शनकारी अलेक्जान्ड्रे डायसामिडजे, एक 32 वर्षीया बारटेन्डरले भने।
अर्को विरोध जर्जियाको पब्लिक ब्रोडकास्टर (GPB) को कार्यालय बाहिर भयो, जसलाई व्यापक रूपमा सत्तारूढ पार्टीको लागि प्रचार उपकरणको रूपमा काम गरेको आरोप लगाइएको थियो।
प्रसारणकर्ताले जुराबिशभिलीलाई एयरटाइम दिनको लागि प्रदर्शनकारीहरूको मागलाई स्वीकार गर्यो, जुन यसले पहिले नै अस्वीकार गरेको थियो।
जर्जियाका सहरहरूमा एकैसाथ विरोध प्रदर्शनहरू भए। जनताको आक्रोशलाई उकास्दै कोबाखिदजेले नयाँ संसदीय निर्वाचनलाई अस्वीकार गर्दै भने, “अक्टोबर २६ को संसदीय निर्वाचनमा आधारित नयाँ सरकारको गठन पूरा भएको छ।”
यस हप्ताको सुरुमा, पार्टीले अति दक्षिणपन्थी पूर्व फुटबल अन्तर्राष्ट्रिय मिखाइल कावेलाशभिलीलाई राष्ट्रपतिको ठूलो औपचारिक पदको लागि मनोनयन गर्यो। तर जुराबिस्भिलीले शनिबार एएफपीसँगको एक विशेष अन्तर्वार्तामा गत महिनाको लडिएको संसदीय निर्वाचन पुनः सञ्चालन नभएसम्म आफूले राजीनामा नदिने बताइन्। ब्रसेल्सले अक्टोबरको चुनावको नतिजालाई मान्यता दिएको छैन र “गम्भीर चुनावी अनियमितता” मा छानबिन गर्न माग गरेको छ। युरोपेली संसदले कोबाखिदजेलगायत जर्जियाका शीर्ष अधिकारीहरू विरुद्ध पुन: दौड र प्रतिबन्धहरूको लागि आह्वान गरेको छ।
जुराबिस्भिलीले शनिबार भनेकी थिइन् कि उनी “देशको एक मात्र वैध संस्था” थिइन र “जबसम्म नयाँ चुनाव हुँदैन … मेरो जनादेश जारी छ।” जर्जियाको संविधानका एक लेखक, वाख्ताङ खमालाद्जे लगायत संवैधानिक कानून विज्ञहरूले एएफपीलाई भने कि नयाँ संसदले गरेको कुनै पनि निर्णय – कोबाखिद्जेलाई प्रधानमन्त्रीको रूपमा मनोनयन र आगामी राष्ट्रपति चुनाव सहित – अमान्य हुनेछ। त्यो किनभने संसदले कानुनी आवश्यकताको उल्लङ्घनमा आफ्नै प्रमाणहरू अनुमोदन गरेको थियो जुन चुनावी नतिजाहरू रद्द गर्न जुराबिस्भिलीको बोलीमा अदालतको निर्णयको पर्खाइमा थियो, उनीहरूले भने। विदेश मामिला, रक्षा र शिक्षा मन्त्रालयका साथै धेरै न्यायाधीशहरू सहित सयौं सरकारी कर्मचारीहरूले कोबाखिडजेको EU सम्मिलित वार्ता स्थगित गर्ने निर्णयको विरोध गर्दै संयुक्त वक्तव्य जारी गरे।
२०० भन्दा बढी जर्जियाली कूटनीतिज्ञहरूले यो कदमलाई संविधानको विरोधाभासपूर्ण र देशलाई “अन्तर्राष्ट्रिय अलगावमा” पुर्याएको भन्दै आलोचना गरे। जर्जियाका धेरै राजदूतहरूले राजीनामा दिए, जबकि लगभग 100 स्कूल र विश्वविद्यालयहरूले विरोधमा शैक्षिक गतिविधिहरू निलम्बित गरे। विरोध प्रदर्शनमाथिको क्र्याकडाउनले अन्तर्राष्ट्रिय निन्दालाई उक्साएको छ।
इस्टोनिया, लाट्भिया र लिथुआनियाले संयुक्त रूपमा “जर्जियामा वैध प्रदर्शनलाई दमन गर्नेहरू विरुद्ध” प्रतिबन्ध लगाउन सहमत भए, लिथुआनियाका विदेशमन्त्री गेब्रिएलियस ल्यान्ड्सबर्गिसले सोशल मिडियामा भने।
अमेरिकी विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता म्याथ्यु मिलरले शनिबार “विरोध गर्ने स्वतन्त्रताको प्रयोग गर्ने जर्जियालीहरू विरुद्ध अत्यधिक बल प्रयोग गरेको” भनी निन्दा गरे।
