उत्तरपश्चिमी सिरियाका विद्रोही समूहहरूले गत हप्ता सुरु भएको चट्याङ आक्रमणमा नजिकैको अलेप्पोलाई आफ्नो नियन्त्रणमा लिएपछि हामा सहरतर्फ धकेलिरहेको बताएका छन्।
आइतवारको दक्षिणी अग्रगामीको प्रयास आश्चर्यजनक विद्रोही आक्रमणको पाँचौं दिनमा आएको छ किनकि सिरियाली र रुसी सेनाले प्रतिआक्रमण सुरु गरेका छन्, कथित रूपमा विपक्षी नियन्त्रित इडलिब प्रान्त र एलेप्पोमा शनिबारदेखि हवाई हमला शुरु गरिएको छ ।
सिरियाली राष्ट्रपति बसर अल(असदको नियन्त्रणमा रहेको सरकारी सेनाले उत्तरी प्रान्त हामालाई पनि सुदृढ बनाएको सिरियाली सरकारी समाचार एजेन्सी सानाले जनाएको छ। यसले सेनाले रातभरि उत्तरी ग्रामीण इलाकामा विपक्षी लडाकुहरूलाई पछाडि धकेल्यो। सानाका अनुसार त्यहाँ बलहरूलाई भारी उपकरण र रकेट लन्चरहरू सहित पुनः आपूर्ति गरिँदै थियो। आइतवार, सिरियाका लागि संयुक्त राष्ट्रका विशेष दूत, गेयर पेडर्सनले द्वन्द्वका सबै सरोकारवालाहरूलाई तत्काल राजनीतिक समाधान खोज्न अपील गरे। पछिल्लो घटनाक्रमले नागरिकहरूलाई गम्भीर जोखिममा पार्छ र क्षेत्रीय र अन्तर्राष्ट्रिय शान्ति र सुरक्षामा गम्भीर असर पार्छ, उनले भने।
सन् २०११ मा देशभरि लोकप्रिय विद्रोहबाट सुरु भएको सिरियाली युद्धको वर्षहरूमा यो लडाइँ सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण मोड हो। सन् २०२० देखि, इडलिब प्रान्तको सानो भागमा विद्रोही समूहहरूको समूहले अग्रपंक्तिहरू धेरै हदसम्म स्थिर थिए। । तर शुक्रबार, हयात तहरीर अल(शाम ९एचटीएस० को नेतृत्वमा विपक्षी लडाकुहरू अलेप्पोमा प्रवेश गरे, जसले सरकारी सेनाहरूलाई २० लाख भन्दा बढी जनसंख्या भएको रणनीतिक रूपमा महत्त्वपूर्ण शहरबाट फिर्ता लिन प्रेरित गर्यो।
विद्रोहीहरूले त्यसयता धेरै रणनीतिक विजयहरू दावी गरेका छन्, जसमा आपूर्ति(लाइन सहर खानसिर, अलेप्पो औद्योगिक शहर, अलेप्पोको सैन्य एकेडेमी र फिल्ड आर्टिलरी कलेजलाई नियन्त्रणमा लिएको छ। अल-कायदाको सिरियाली शाखा अल(नुस्रा फ्रन्ट भनेर चिनिने, एचटीएसले उत्तरपश्चिमी सिरियाको सबैभन्दा बलियो विपक्षी आन्दोलन बनेर यस समूहबाट आफूलाई टाढा राखेको छ। यो अझै पनि संयुक्त राज्य अमेरिका, सिरिया र रूस द्वारा आतंकवादीू संगठन मानिन्छ।
शनिबार ढिलो जारी गरिएको आक्रमणको सुरुवात पछिको आफ्नो पहिलो सार्वजनिक टिप्पणीमा, अल-असदले भने कि उनका सेनाहरूले ूआतंकवादी र उनीहरूका समर्थकहरू विरुद्ध सरकारको स्थिरता र क्षेत्रीय अखण्डताू को रक्षा गर्न जारी राख्नेछ। उनले भने कि सिरियाले विद्रोही समूहहरूलाई जित्न सक्छ, तिनीहरूको आक्रमण जतिसुकै तीव्र भए तापनि।
तर टर्की-सिरियाली सीमानाबाट रिपोर्टिङ गर्दै, अल जजीराका सिनेम कोसेओग्लुले भने कि विद्रोही सेना हामाको बाहिरी भागमा रहेको छ र त्यहाँ सिरियाली सरकारी सेनाको प्रतिरोध गर्ने प्रयास गरिरहेको छू। गाउँ, सहरहरू जुन विपक्षीहरूले कब्जा गरेका छन्, कहिलेकाहीँ सिरियाली सरकारी सेनाले तिनीहरूलाई फिर्ता लिन्छन्, उनले भनिन्। त्यसोभए त्यहाँ ृनियन्त्रणे को विनिमय छ। अझै, यो धेरै गतिशील छ, जमिनमा धेरै अस्थिर छ।
सरकारले विपक्षी नियन्त्रित क्षेत्रमा भएको हवाई हमलाले हतियार भण्डार र विद्रोहीको गढलाई लक्षित गरेको बताएको छ । यद्यपि, युनाइटेड किंगडमस्थित युद्ध पर्यवेक्षक, सिरियन अब्जर्भेटरी फर ह्युमन राइट्सले भने कि रुसी आक्रमणले आइतबार विस्थापित व्यक्तिहरूको शिविरमा आक्रमण गर्दा आठ नागरिकको मृत्यु हुनुका साथै ५० जना घाइते भएका छन्।
ह्वाइट हेल्मेट, आधिकारिक रूपमा सिरियाली नागरिक रक्षाले भन्यो कि आइतबार सिरियाली सरकार र रुसले गरेको हवाई हमलामा ज्ञण् बालबालिका सहित कम्तिमा द्दछ जनाको मृत्यु भएको छ। सिरियामा वर्षौंको युद्धले विश्वको सबैभन्दा ठूलो विस्थापन संकट सिर्जना गरेको छ जसमा पछिल्लो युद्धमा हजारौं मानिसहरू विस्थापित भएका छन्।
अल जजीरासँग कुरा गर्दै, एलेप्पोमा परिवारसँग बेलायती(सिरियाली मानवअधिकार कार्यकर्ता रजान सफोरले भने कि एलेप्पोमा सापेक्षिक स्थिरता छ, सरकार र रूसी सेनाको प्रतिक्रियामा डर छ। देशमा रुसको सैन्य हस्तक्षेप, २०१५ मा सुरु भयो, साथै इरानको दुई वर्ष अघिको युद्धले अल(असदको पक्षमा युद्धको ज्वार बदल्न मद्दत गर्यो। एलेप्पोमा रुसको हवाई बमबारीले सरकारी सेनालाई सन् २०१६ मा सहरको पूर्ण नियन्त्रण लिन मद्दत गर्यो।
हामी विद्रोही समूहहरूको बारेमा कुरा गर्दैछौं जसले धेरै, धेरै छिटो गतिमा सिरियाली क्षेत्र कब्जा गरिरहेका छन्, तर एकै समयमा, तिनीहरूसँग हवाई सुरक्षा छैन, उनले भनिन्। र जब हामीले यो पहिले भएको देख्यौं, ।।। अल(असद शासन, रूस र उनीहरूको सहयोगी इरानले जलेको पृथ्वी नीतिको साथ प्रतिक्रिया दिए।
इरानका विदेशमन्त्री अब्बास अराघची आइतबार दमास्कस जाने भएका छन् र पत्रकारहरूलाई तेहरानले अल असदलाई समर्थन गर्ने बताएका छन्। जोर्डनका राजा अब्दुल्लाह द्वितीय र संयुक्त अरब इमिरेट्सका राष्ट्रपति शेख मोहम्मद बिन जायद अल नाह्यानले पनि उनीसँगको पछिल्लो कलमा अल असदप्रति ऐक्यबद्धता व्यक्त गरेका छन्। अझै, सेफोरले भने कि भ्रम र डर भन्दा बाहिर, सरकारी नियन्त्रणमा वर्षौंदेखि बसेका एलेप्पोका केही बासिन्दाहरूमा पनि प्रत्याशाको भावना छ।
हामी धेरै चिन्तित छौं, तर हामी धेरै उत्साहित छौं र अर्को के हुन्छ भनेर हेर्नको लागि धेरै आशावादी छौं, उनले भनिन्।
स्रोतस् अल जजीरा र समाचार एजेन्सीहरू
