रुसको लुना-२५ अन्तरिक्ष यानले चन्द्रमा रोकिनुअघि नै ‘असामान्य अवस्था’ भोगेको छ ।
रुसी अन्तरिक्ष यान सोमबार चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा अवतरण गर्ने कार्यक्रम रहेको छ जसले वैज्ञानिकहरूको भनाइमा जमेको पानी र बहुमूल्य तत्वहरू के हुन सक्छ भनेर पत्ता लगाउनेछ।
भारतको चन्द्रयान ३ प्रक्षेपण गरेको २६ दिन पछि अर्थात अगष्ट १० मा रुसले उही प्रयोजन र चन्द्रमाको उहि गन्तव्यका लागि लुनार २५ प्रक्षेपण गरेको थियो । उनीहरुका योजना अनुसार अगष्ट २३ मा चन्द्रयान चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुबमा अवतरण हुदैछ भने लुनार २५ भोली अर्थात सोमबार अवतरण हुदैछ । तर रुसी यानमा केही प्राविधिक समस्या देखिएको बताईएको छ जसले गर्दा लुनार २५ को अवतरण सफल हुनेमा शंका उत्पन्न भईरहेको छ । चन्द्रयान भने बुधवार अवतरण हुनेछ । अहिले सम्म चन्द्रयानमा कुनै समस्या छैन । रुसको राष्ट्रिय अन्तरिक्ष एजेन्सी रोस्कोसमोसले रुसको लुना-२५ अन्तरिक्षयान आफ्नो पूर्व अवतरण कक्षमा स्थानान्तरण गर्ने तयारी गर्दा एउटा “असामान्य स्थिति” देखा परेको छ।
रुसी अन्तरिक्ष यान सोमबार चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा अवतरण गर्ने कार्यक्रम छ, जुन चन्द्रमाको एक भाग पत्ता लगाउनको लागि ठूलो शक्तिको दौडको एक हिस्सा हो जुन वैज्ञानिकहरूले जमेको पानी र बहुमूल्य तत्वहरू समात्न सक्छ।
“अपरेसनको क्रममा, स्वचालित स्टेशनमा एक असामान्य स्थिति उत्पन्न भयो, जसले निर्दिष्ट प्यारामिटरहरूका साथ चाल चलाउन अनुमति दिएन,” रोस्कोसमोसले शनिबार एक छोटो बयानमा भने।
विशेषज्ञहरूले स्थितिको विश्लेषण गरिरहेका छन्, यसले थप विवरणहरू प्रदान नगरी भन्यो।
लुना-२५ बुधबार चन्द्रमाको कक्षमा प्रवेश गर्यो, सन् १९७६ पछि त्यसो गर्ने पहिलो रुसी अन्तरिक्षयान हो।
लगभग सानो कारको आकारको, यसले दक्षिण ध्रुवमा एक वर्षको लागि सञ्चालन गर्ने लक्ष्य राख्नेछ, जहाँ हालैका वर्षहरूमा नासा र अन्य अन्तरिक्ष एजेन्सीका वैज्ञानिकहरूले क्रेटरहरूमा जमेको पानीको निशान पत्ता लगाएका छन्।
पानीको उपस्थितिले प्रमुख अन्तरिक्ष शक्तिहरूको लागि प्रभाव पार्छ, सम्भावित रूपमा चन्द्रमामा लामो समयसम्म मानव बसोबासलाई अनुमति दिन्छ जसले चन्द्र स्रोतहरूको खनन सक्षम गर्दछ।
यसअघि रोस्कोसमोसले लुना-२५ मिसनबाट पहिलो नतिजा प्राप्त गरेको र त्यसको विश्लेषण भइरहेको बताएको थियो।
एजेन्सीले अन्तरिक्ष यानबाट लिइएको चन्द्रमाको जीमान क्रेटरको छविहरू पनि पोस्ट गर्यो। क्रेटर चन्द्रमाको दक्षिणी गोलार्धमा तेस्रो सबैभन्दा गहिरो छ, जसको व्यास 190km (118 माइल) र गहिराईमा आठ किलोमिटर (पाँच माइल) मापन छ।
रोस्कोसमोसले अहिलेसम्म प्राप्त गरेको तथ्याङ्कले चन्द्रमाको माटोमा रहेका रासायनिक तत्वहरूको बारेमा जानकारी प्रदान गरेको र चन्द्रमाको नजिकको सतहको अध्ययन गर्न डिजाइन गरिएका यन्त्रहरू सञ्चालन गर्न पनि सहज हुने बताए।