विस्तारित वार्ता र अनन्त शटल कूटनीतिले गाजामा युद्धलाई रोक्न असफल भएको छ। तर क्षेत्र द्रुत रूपमा ब्रेकिंग पोइन्टमा आउँदै गर्दा, फेरि प्रयास गर्नुको विकल्प छैन।
मध्य पूर्वलाई कगारबाट फिर्ता लिनको लागि कूटनीतिको एउटा उन्मत्त नयाँ चरण चलिरहेको छ किनकि यसले अपरिवर्तनीय टिपिंग बिन्दुतर्फ धकेल्छ।
यो हामी सबैका लागि प्रभावको साथ एक खतरनाक क्षण हो, किनकि इरान समर्थित समूहद्वारा तीन अमेरिकी सैनिकको हत्यापछि विश्वले अमेरिकाको अर्को कदमलाई पर्खिरहेको छ। गाजा युद्ध, यस क्षेत्रको इतिहासको सबैभन्दा बर्बर र त्यो बर्बर दिनहरू मध्ये एकले उक्साएको उत्तेजना अझै जारी छ ।
इजरायलले हमासलाई नष्ट नगरेसम्म युद्ध जारी राख्ने अधिकारको माग गर्दछ र यसका बन्धकहरू छुटाउन युद्धका सबै नियमहरू विरुद्ध उ क्रूर रूपमा अगाडी बढेको बढयै छ ।
अमेरिकाको बाईडेन प्रशासनको आग्रहको बाबजुद इजरायलको सरकारले गाजामा आफ्नो सञ्चालनको गतिलाई कम गरेको छैन। इजरायलका सहयोगीहरूले अझै पनि धेरै सर्वसाधारण मारिने गरेको बताउँछन्। युद्धले आफ्नो परिवार, आफ्ना प्रियजन र आफ्नो घर गुमाएका गजानहरूको नयाँ पुस्तालाई कट्टरपन्थी बनाउनेछ र, जबसम्म द्वन्द्व जारी रहन्छ, यसले सधैं अस्थिर मध्यपूर्वलाई सर्वाङ्गीण क्षेत्रीय युद्धको बिन्दुमा अस्थिर बनाउने निश्चत छ ।
हिजबुल्लाह र इजरायल बीचको द्वन्द्व कुनै पनि समयमा बढ्न सक्छ। यमनमा, अमेरिका र बेलायती हवाई आक्रमणले ईरानी समर्थित हुथी लडाकुहरूलाई झान अघि बढाएको देखिन्छ। तिनीहरूले अन्तर्राष्ट्रिय ढुवानीमा आक्रमण गर्ने स्वाद विकसित गरेको देखिन्छ जसले विश्व अर्थतन्त्रमा दीर्घकालीन कु प्रभावहरू बढाउन सक्छ ।
भरखरै जोर्डनमा तीन अमेरिकी सैनिकको हत्यालाई अमेरिकाबाट कस्तो प्रतिक्रिया देखिने हो निश्चित भैसकेको छैन । अमेरिकाले त्यसमा बदलाको योजना बनाए यस क्षेत्रलाई ठूलो युद्धको दिशामा अर्को कदम धकेल्न सक्छ।
इरान लगायत कोही पनि त्यस्तो द्वन्द्व चाहँदैनन् भन्ने धारणा अझै कायम छ, तर एक पक्षले अतिक्रमण गर्दा अर्को पक्षलाई पनि चर्काउनुको विकल्प हुदैन । गाजा मा युद्ध निरन्तर जारी रहँदा त्यो जोखिम सधैं उपस्थित रहनेछ। यसमा सबैभन्दा शक्तिशाली खेलाडी र इजरायलको सबैभन्दा नजिकको सहयोगीका रूपमा अमेरिकाले कूटनीति मार्फत यो संकट समाधान गर्ने जिम्मेवारी पाएको थियो तर अहिलेसम्म असफल भएको छ ।
अक्टोबर ७ मा हमासको हमलापछि अमेरिकी कूटनीतिज्ञहरूले ठूला सौदाबाजी गरेको चर्चा चलेको थियो। यसमा, अरब संसारले इजरायललाई पूर्ण रूपमा मान्यता दिनेछ र सहुलियतको बदलामा प्यालेस्टिनीहरूलाई आफ्नै राज्यको क्षितिजमा देखाउनेछ। रफाहमा इजरायली हवाई हमला पछि त्यही आकलन गरिन्दैछ ।
यो धेरै टाढाको लाग्न सक्छ, तर क्षेत्र पहिले नै ७ अक्टोबर अघि परिवर्तन भएको थियो। कट्टर शत्रुहरू साउदी अरेबिया र इरानले पनि चीनको नेतृत्वमा कूटनीतिमा आफ्ना मतभेदहरू समाधान गर्न सफल भएका थिए। खाडी राष्ट्रहरूले इजरायलसँग साउदी अरेबियाले पछ्याउने सम्भावना देखाउँदै शान्तिमा पुगेका थिए। यसको सट्टा, झण्डै चार महिनाको युद्धमा त्यहाँ असन्तुष्टि, गहिरो विभाजन र तनावको स्थिरता बढेको छ।
इजरायलका प्रधानमन्त्रीले प्यालेस्टाइन राज्यको कुनै पनि वार्तालाई अस्वीकार गर्न अस्वीकार गरेका छन, सरकारमा रहेका उनका सहयोगीहरूले गाजा पुनर्वासको बारेमा खुलेर कुरा गरेका छन । इजरायलीहरूले सोमबार नेसेट बाहिर प्रदर्शन गरे, गाजामा बन्धकहरूलाई रिहा गर्न र प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहू र उनको सरकारलाई राजीनामा दिन आह्वान गरे। इजरायली प्रदर्शनकारीहरूले बन्धक(रिहाई गर्न आफ्नो सरकारलाई सम्झौताको लागि दवाव दिईरहेका छन । हमासले इजरायलमा रकेट प्रहार जारी राखेको छ र आफ्ना बन्धकहरूलाई रिहा गर्न अस्वीकार गरेको छ। इजरायलका शत्रुहरूले युद्ध थप भडाकाउन र हमासलाई उचाल्न छाडेका छैनन । जसले जोखिम निम्त्याउदो छ । गाजामा युद्ध समाप्त भएको खण्डमा तनाव कम हुनेमा कुनै शंका छैन, तर अमेरिका इजरायललाई त्यसतर्फ जबरजस्ती गर्न तयार छैन।
यसका कूटनीतिज्ञहरू, यद्यपि, र तिनीहरूका युरोपेली सहयोगीहरूले स्थितिलाई कम गर्न कुनै वैकल्पिक उपाय खोज्न असफल भएका छन्। हामी यस क्षेत्रलाई घेरेको धेरै ठूलो संकटबाट एक कदम टाढा छौं। यसमा हुथी मिसाइलले अमेरिका वा बेलायती जहाज डुबाउने, इजरायलीहरूको पलटनलाई मार्ने हिजबुल्लाहको गोला, दक्षिणी लेबनानी स्कूलमा इजरायली गोला अवतरण गर्ने र यस्तै अन्य कुराहरू समावेश हुन सक्छ। सबैले धेरै, धेरै खराब द्वन्द्वलाई प्रज्वलित गर्न सक्छ।
बेलायतका विदेश सचिव लर्ड क्यामरुन लगायत युरोपेली कूटनीतिज्ञहरू यस क्षेत्रको राजनीतिमा राम्ररी फसेका छन् र आफ्नो चौथो भ्रमणमा फर्किएका छन्। र अमेरिकी विदेश सचिव एन्थोनी ब्लिन्केन यो सप्ताहन्त फेरि आफ्नो बाटोमा छन्।
तिनीहरूले परिणाम देखाउन आवश्यक छ। यो धेरै ढिलो हुनु अघि गहिरो संकट टार्न उनीहरुलाई पनि गंभिर दबाब छ ।
– Skynews
