मंगल ग्रहमा मरियो भने के हुन्छ ?

जीवन जहाँ पुगे पनि समय आए पछि मर्छ । पृथ्वी मा मर्ने र जन्मने क्रम उत्पतिकाल देखि कै कथा हो । मानिस आफ्नो ग्रह भन्दा पर अरु कुनै ग्रहको खोजीमा छन । कुनै दिन त्यहाँ जादा मरे भने के हुन्छ होला ? यो पेचिलो सवालका विषयमा ब्रमाण्डका विज्ञहरु के भन्छन हेरौ ।

पृथ्वीमा आफैमा एउटा रिसाईक्लिंग मेशिन हो । हाम्रो मृत्यु भए पछि हामी रिसाईक्लिंग हुन्छ । हाम्रो सवै शरिरको अवशेषहरु यहि पृथ्वीमा मिल्दछ र त्यसलाई कसै न कसैले उपभोग गर्दछ । मानिसलाई जलाउदा पनि धुवा भएर उडेको हाम्रो शरिर अन्तत कुनै न कुनै रुपमा पृथ्वीको गुरुत्वाकर्षणले यहि हो फर्काउने । मानिस मरे पछि गाडेको अवस्थामा त झन स्वभाविक कुरा भयो । निश्चत समय पछि त्यो पूर्णतया माटोमा मिल्छ र त्यो ठाउँ लाई जुनसुकै काम का लागि पुन प्रयोग गर्न सकिन्छ ।

मानिस पृथ्वीमा विकसित भयो र हाम्रो गृह ग्रह हाम्रो लागि उपयुक्त वातावरण हो ।, चाहे हामी जीवित हुदा होस वा मृत । पृथ्वीमा, मानव अवशेषहरू अन्ततः विघटित हुन्छन् किनभने वातावरणले शरीरको बायोमासलाई पुन प्रयोग गर्दछ । पृथ्वीको जैविक सामग्री जसले हामीलाई बनाएको हुन्छ । पृथ्वीमा केही जीवहरू मूल रूपमा मृत जीवहरूको बायोमास शोषण गर्न विकसित भएका छन्। यो केवल तिनीहरूको कुरा हो ।

कोलोराडोको ग्रान्ड जंक्शनमा रहेको कोलोराडो मेसा युनिभर्सिटीका फोरेन्सिक एन्थ्रोपोलोजीकी प्राध्यापक मेलिसा कोनरका अनुसार एक व्यक्तिको मृत्यु भए पछि उसको शरिर को गठन विधी ध्वस्त हुन्छ । मूलतया सुरुमा, शरीर चिसो हुन्छ र गुरुत्वाकर्षण ०लिभर मोर्टिस० को कारणले रगत जम्दछ । मांशपेशी कडा बन्छन त्यस्तो अवस्था अस्थायी रुपमा मात्र रहन्छ । त्यसपछि, शरीरको आफ्नै इन्जाइमहरूले तिनीहरूलाई नष्ट गरेपछि कोशिकाहरू टुक्रिन थाल्छन् ( एक प्रक्रिया जसलाई अटोलिसिस भनिन्छ। हाम्रो खाना पचाउन मद्दत गर्ने ब्याक्टेरियाहरू सही रूपमा ट्रकमा रहनका लागि पटरिफेक्सन हुन्छ। जसका कारण छालामा अन्य भागहरुमा परिवर्तनहरू, साथै ब्लोटिंग जस्ता चीजहरू निम्त्याउँछ। स्याभेन्जरहरू ९जस्तै कीराहरू, चराहरू, वा अन्य जनावरहरू० र पछिको कवकहरू पनि बाँकी सरसफाइको हेरचाह गर्दै भित्र जान्छन्। ऋयललयच ले नोट गरे कि विघटन एक निरन्तर प्रक्रिया हो जसमा यी प्रक्रियाहरू ओभरल्याप हुन सक्छ, त्यसैले यो आवश्यक रूपमा कडा चरण(दर(चरण प्रक्रिया होइन।

पृथ्वीमा, विघटनलाई असर गर्ने मुख्य कारक तापक्रम हो, बैज्ञानिक पासलाक्वा भन्छन्। तापमान वास्तवमा चीजहरूका लागि महत्त्वपूर्ण कारक हो जसले चयापचय गर्छ ( जसले खाने ( मानव टिश्यूहरू, उनी भन्छन्। त्यसोभए जब तपाइँ मानव कोमल ऊतकहरूको प्राथमिक प्रकारको स्क्याभेन्जरको रूपमा कीराहरूको बारेमा सोच्नुहुन्छ, कीरा गतिविधि वास्तवमै तापक्रममा निर्भर हुन्छ।

तापक्रम अर्को कारणको लागि पनि एक कारक हो। उत्तमपन चिसो वातावरणमा हुन्छ ( जमेको पानी तरल रूप मा नजाइकन ग्यासमा भाग्छ, कोनर भन्छन्, जसरी भिजेको कपडा अझै जाडोमा बाहिर सुकाउन सकिन्छ । त्यसोभए, चिसो पृथ्वीको वातावरणमा जहाँ पानी सबलाइमेट हुन्छ र चिसोले अटोलिसिस जस्ता प्रक्रियाहरू रोक्छ, उच्चता डेसिकेट्स रहन्छ र ममीहरू सिर्जना गर्दछ, उनी भन्छिन्।

मार्टियन वातावरण
विगतमा मंगल ग्रह पृथ्वीजस्तै देखिने भएता पनि आज यो ९५ प्रतिशत कार्बन डाइअक्साइड र ०.१६ प्रतिशत अक्सिजन भएको अत्यन्तै पातलो वायुमण्डल भएको चिसो, सुख्खा ग्रह हो। मंगल ग्रहको औसत तापक्रम –८१ डिग्री फरेनहाइट –६३ डिग्री सेल्सियस को वरिपरि रहन्छ, तर यो स्थान र मौसम अनुसार व्यापक रूपमा भिन्न हुन सक्छ। उदाहरणका लागि, अक्टोबर २०२० मा, मार्स इनसाइटले दिनको सबैभन्दा न्यानो भागमा २४ फरेनहाइट –४ डिग्री सेल्सियस र रातमा )१४ फारेनहाइट –९६ डिग्री सेल्सियस को न्यूनतम तापक्रम रिपोर्ट गरिरहेको थियो। अनि निस्सन्देह, आज रातो ग्रहको सतहमा कुनै तरल पानी र कुनै ज्ञात जीवित जीवहरू छैनन्।

मंगल ग्रहमा ममीहरू
यही कारणले कोनर र पासलाक्वा सहमत छन् की मंगल ग्रहमा एक शरीर, यदि बाहिर छोडियो वा माटोमा गाडियो भने, सम्भवतः सुक्छ र ममी पुरानो अस्तिपन्जर बन्नेछ।

पहिलो केहि चरणहरू ( एल्गोर मोर्टिस, लिभर मोर्टिस, र कठोर मोर्टिस ( अझै पनि हुनेछ, कोनर भन्छन्। तर त्यहाँ विघटनको अर्थात शरिर सडने गल्ने काम नहुन सक्छ । उनी थप्छिन् एक महत्त्वपूर्ण चेतावनीको साथ शरीर फ्रिज नभएसम्म ब्गतयथिकष्क र उगतचभाबअतष्यल जारी रहनेछ । हाम्रो शरीरमा अधिकांश ब्याक्टेरियाहरू एरोबिक हुन्छन्, जसको मतलब उनीहरूलाई काम गर्न अक्सिजन चाहिन्छ। मंगल ग्रहमा, अक्सिजन नचाहिने एनारोबिक ब्याक्टेरिया मात्र चिसो नभएसम्म फैलिन सक्छ, जसको अर्थ पटरिफेक्सन गम्भीर रूपमा सीमित हुनेछ।

चिसो पछि, शरीर सुक्न जान्छ किनकि यसको आर्द्रता टाढा जान्छ, राम्रोसँग संरक्षित, प्राकृतिक ममीलाई पछाडि छोड्छ, जुन मनपर्नेहरूले पुरातन मिश्रीहरूलाई ईर्ष्यालु बनाउँथे। डिसिकेटेड टिस्युहरू सम्भवतः अनिश्चित अवधिको लागि धेरै स्थिर हुनेछन्, कोनर भन्छन्।

यदि तपाइँ मध्ययुगीन कालका ती पीट बोग निकायहरूको बारेमा सोच्नुहुन्छ भने, म यो यस्तै प्रकारको हुनेछ भन्ने मान्छु, पासलाक्वा भन्छन्। ती शरीरहरू ( उल्लेखनीय रूपमा राम्रोसँग संरक्षित पनि ( आंशिक रूपमा ममी गरिएका छन् किनभने पीट बोगहरू अक्सिजन(कमजोर वातावरण हुन्, जसले फेरि शरीरको आफ्नै ब्रेकडाउनलाई सीमित गर्दछ र धेरैजसो जीवहरूलाई भित्र आउन र काम पूरा गर्नबाट रोक्छ।

यदि तपाइँ एक व्यक्ति जस्तो देखिने कुनै चीजबाट कंकाल जस्तो देखिने कुनै चीजमा जाँदै हुनुहुन्छ भन्ने बारे सोच्नुहुन्छ भने, मलाई लाग्दैन कि तपाइँ वास्तवमै मार्टियने वातावरणमा प्राप्त गर्नुहुनेछ। शरीरहरूे सुक्न सक्छ र ममी बन्न सक्छ, तर मलाई लाग्दैन कि अरू धेरै परिवर्तन हुनेछ, पासलाक्वा भन्छन्।

धुलोलाई धुलो
असाधारण रूपमा संरक्षित मार्टियन ममीहरू राम्रो विचार जस्तो लाग्न सक्छ। र सबैभन्दा सजिलो र सबैभन्दा सीधा विकल्प, वास्तवमा, मृतकलाई गाड्नु हो। यद्यपि, यदि मंगल ग्रहमा मानव बस्तीहरू साँच्चै बने भने, कब्रिस्तानहरूलाई अलिकति जोनिङ योजना र पूर्वविचारको आवश्यकता पर्न सक्छ, किनकि तिनीहरूमा रहेका शवहरू सड्ने छैनन्, भूखंडहरूको पुन प्रयोगलाई रोक्न सक्छन ।

दाहसंस्कार, जबकि एक लोकप्रिय ( र अन्तरिक्ष(कुशल ( पृथ्वीमा शरीर निपटान विकल्प, मंगल ग्रहमा सम्भवतः उत्तम तरिका होइन। त्यो किनभने दाहसंस्कार गर्न को लागी केहि घण्टा को लागी केहि १,००० C० भन्दा बढी कोठरी राख्न आवश्यक छ, जसको फलस्वरूप ठूलो ऊर्जा इनपुट चाहिन्छ। यस्तो इन्धन सीमित हुन सक्ने वातावरणमा, त्यो महँगो समाधान हो। त्यो ऊर्जाको ठूलो मात्रा हो जुन केवल शरीरलाई जलाउनको लागि बर्बाद हुन्छ र अरू कुनै चीजको लागि प्रयोग गर्दैन, पासलाक्वाले अनुमान लगाए। आखिर, तपाईं यो अनौठो मंगल वातावरणमा हुनुहुन्छ, तपाईं सम्भवतः सबै चीजहरूमा सकेसम्म आर्थिक हुन चाहनुहुन्छ।

तर दफन र दाहसंस्कार दुवैको महत्त्वपूर्ण नकारात्मक पक्ष छ सम्भावित बहुमूल्य बायोमासको हानि। याद गर्नुहोस् कि पृथ्वीमा, विघटन अन्तिम रिसाइक्लिंग कार्यक्रम हो, पृथ्वीले त्यो बायोमासलाई वातावरणमा फर्काउँछ। “हामी पृथ्वीमो रहेको वातावरणले जति सक्दो बायोमासे शोषण गर्न चाहन्छ। तर मंगल ग्रहको वातावरणले ती स्रोतहरूको शोषण गर्न सक्षम हुने छैन, यो केवल सबैका लागि स्रोतहरू हराउनेछ, पासलाक्वा नोट गर्दछ। एक ठाउँमा जहाँ तपाईंको आफ्नै स्रोतहरू उच्च मौद्रिक र भौतिक लागतहरूसँग आउँछ, के त्यो साँच्चै आदर्श हो ?

सायद सबै भन्दा राम्रो विकल्प त्यो बायोमास रिसाइकल गर्न को लागी हुन सक्छ, जस्तै पृथ्वी मा हुनेछ। यो ध्यान दिन लायक छ, निस्सन्देह, यसले ठूलो मात्रामा सड्ने प्रक्रियालाई सुगन्धित गर्ने प्रक्रियालाई रोक्छ, त्यसैले पृथ्वीमा सड्ने सबै छलफलले गैर(इम्बाल्ड अवशेषहरूलाई जनाउँछ। त्यस अवस्थामा, मंगल ग्रहको माटोमा शरीरलाई गाड्नु उत्तम हुन सक्छ, तर यसको सट्टा तापक्रम र आर्द्रता नियन्त्रित, कीरा र फङ्गाजस्ता जीवहरू भएको पृथ्वीजस्तै सड्ने हरितगृहमा त्यस शरीरलाई अन्ततः प्रयोगयोग्य मल वा माटोमा परिणत गर्न सकिन्छ। निस्सन्देह, ती जीवहरूलाई वैकल्पिक खाद्य स्रोतहरू चाहिन्छ जब त्यहाँ उपभोग गर्न कुनै शरीर हुँदैन, पासलाक्वा थप्छन्।

यद्यपि, त्यहाँ एउटा परिदृश्य छ जसले यी सबैलाई परिवर्तन गर्न सक्छ । हाम्रो एरोबिक ब्याक्टेरियाले काम गर्न नसक्ने, मंगल ग्रहको वायुमण्डलमा अक्सिजनको अभावमा, हाम्रो एनारोबिक ब्याक्टेरियाले मंगल ग्रहको वातावरणमा अनुकूलन गर्न सक्छ सम्भवतः शरीरलाई सड्न सम्भव बनाउँछ। विकास चलिरहेको छ र छिट्टै हुन सक्छ, कोनर भन्छन्, उदाहरणका लागि, महामारीभरि COVID 19 भेरियन्टहरूको द्रुत उपस्थिति । त्यसकारण म अचम्म मान्ने छैन यदि कुनै चीज हामीले पृथ्वीबाट बोकेको नयाँ खाद्य स्रोतको फाइदा लिनको लागि द्रुत रूपमा विकसित भयो, विशेष गरी यदि त्यहाँ उपनिवेशवादीहरूको चिहान थियो।

आज, मंगल ग्रहमा अवशेषहरू मात्र निष्क्रिय रोबोटिक मिसनहरू हुन्, तिनीहरूले खिया(रातो धुलोको तह पछि तह जम्मा गर्दा परिदृश्यमा थोरै डटिङ गर्दैछन्। तर जब मानिसहरू आइपुग्छन्, त्यहाँ स्पष्ट रूपमा हामीले हाम्रो मृतकलाई के गर्ने भन्ने योजना बनाउन आवश्यक छ।