तोयानाथ उपेक्षित, दाहाल
उपचुनावको सरगर्मी चढेको बेला नेपाली कांग्रेसका सभापति शेर बहादुर देउवाको आजै सार्वजनिक भएको अभिव्याक्तिले प्रचण्ड को काउन्ट डाउन शुरु हुने पक्का भएको छ । हत्तपत्त नवोल्ने देउवाले सरकारको क्रियाकलाप प्रति जनाएको असन्तुष्टि पूर्वनियोजित योजना अनुसारको एउटा बहानाको रुपमा लिन पर्ने हुन्छ ।
सभापति देउवाले सोचि विचारी बोलेका भए पनि समय भने अनुपयुक्त पक्कै हो । उनको अभिव्याक्तिले माओवादी पंक्ति भित्र यति बेला गंभिर शंसय पैदा गरिदिएको छ जसले गर्दा तीनवटा उपनिर्वाचनमा कांग्रेसका उमेद्धारलाई झर्ने गठबन्धनको मतमा असर पार्ने देखिन्छ । आफ्नो सत्तारोहणको हतारो देउवाले थप १० दिन नदेखाएको भए कांग्रेसलाई फाईदा नै हुने थियो ।
ओलीसँग गठजोड गर्न आएका प्रचण्ड जसरी देउवासँग टासिन गए त्यो उनको महाभूल थियो भन्ने कुरा अब उनले विस्तारै चाल पाउनेछन । तर समय घर्की सके पछि उनले जे महसुस गरे पनि त्यसले खास अर्थ राख्दैन । हुन सक्छ कांग्रेसलाई ओली ले फेरी पनि ललिपप देखाएका हुन । यदि त्यसो हो भने पनि ओलीले आफ्नो विरुद्धमा खनिएको गठबन्धन तोड्नु उनको राजनैतिक धर्म नै हो । त्यसलाई स्वभाविक रुपमा लिन पर्दछ ।
ओलीसँग राजनितिक खेल खेल्ने प्रचण्डलाई कसरी ठेगान लगाउने भन्नेमा ओली को ध्यान कहिल्यै विमुख भएको थिएन र हुदैन पनि । उनले जोरी खोज्ने माधव नेपाल लाई सडकमा पुरयाईसकेका छन । आफ्नै पार्टीका बलिया र शसक्त नेता भनिएका घनश्याम र रावलको पखेटा काटि दिएको अवस्थामा उनी एक पछि अर्को योजना बनाईरहेका छन । ओलीले प्रचण्डलाई प्रम बनाएर राखेको ठाउँमा उनी अडिन नसक्नुको परिणाम अब उनले चाडै भोग्ने देखिन्दैछ । मौका ले पाएको राष्ट्रपति को अफर लाई लत्याएर देउवा पुज्न पुगेका माधव नेपाल को अवस्था पतनन्मुख दिशामा तिब्रगतिले बढिरहेको छ । शक्ति सन्तुलनको बाध्यताले ओली आफू सत्तामा नगएर प्रचण्ड र माधव लाई जुन मौका दिएका थिए, त्यसलाई कमजोरीका रुपमा बुझ्नु पनि गलत थियो र रणनैतिक रुपमा पनि । बामहरु निकट हुने मौका र सहकार्यको मुलढोका खुल्ने उक्त घट्ना क्रमलाई प्रचण्ड र माधव ले बुझ्न नसक्नु अन्तत उनीहरुकै हित विरुद्धको निर्णय भएको विश्लेषकहरुको दावी छ । पाएको सुनौलो अवसर गुमाएर माधव र प्रचण्डले ओलीलाई होईन आफैलाई गंभिर धोका दिएका हुन यसमा शंकै छैन ।
उपनिर्वाचन पछि रास्वपा ले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिनै पर्दछ । प्रचण्ड सरकारसँग रुष्ट सिके राउतले पनि समर्थन फिर्ता लिने संभावना छदै छ । उपेन्द्र यादवले बाराबाट हारे भने जसपा ले पनि कांग्रेस र माओवादी माथि दोष लगाउने छ र संभवत उसले पनि समर्थन फिर्ता लिने छ । त्यसो भएको अवस्थामा सरकारले पुन विश्वासको मत लिन पर्ने हुन्छ त्यसपछि प्रचण्ड सरकार गिर्ने छ र ठुला दलको हैसियतले सरकार बनाउने जिम्मा देउवाले पाउने छन । त्यसका लागि देउवा ले ओलीको साथ पाउने कुरामा भित्री सहमती भईसकेको बुझ्न गाहो छैन । केही महिना देउवा सरकार चले पछि ओली ले पुन देउवालाई दिएको विश्वास फिर्ता लिनेछन र त्यस पछि कसैले सरकार बनाउन सक्ने छैनन । षडयन्त्र नै षडयन्त्रका विच अस्थिर राजनिती लाई सहि ट्रयाकमा ल्याउन मध्यावधि मा जसरी पनि जानै पर्दछ र देउवाले त्यसका लागि सिफारिस गर्ने छन । त्यसलाई रामचन्द्र पौडेल ले छाँप लाउने छन । यो अवस्था सम्म पुगे पछि त्यसको विरोध खासै हुने छैन । मध्यावधी समय को उपज हुने गर्दछ र त्यो हिजो पनि सहि थियो भनेर ओलीले गरेको सिफारिसले न्याय पाउनेछ ।
त्यसपछि हुने निर्वाचनले रास्वपालाई एउटा शसक्त शक्तिको रुपमा उभ्याउने छ । सरकार बहुमतको अथवा मिलिजुली भए पनि रास्वपाको नेतृत्वमा हुन सक्ने प्रवल संभावना रहनेछ । त्यसपछि मात्र यो देश ले परिवर्तन महसुस गर्ला । अर्थात केही नभए पनि अहिले जसरी प्रचण्को सरकार बनाउनमा मुख्य रोल देखियो त्यो भुमिकामा कुनै न कुनै रुपले रास्वपा पुग्नेमा कुनै शंका गर्नै पर्दैन ।