नयाँ दिल्ली: भारतको सत्तारुढ हिन्दू-राष्ट्रवादी पार्टीकी एक सदस्यले दिल्लीको मुख्यमन्त्रीको रूपमा बिहीबार शपथ ग्रहण गरेकी छिन्। चुनावमा पराजित भएपछि दशकौंपछि पहिलो पटक राजधानीको नियन्त्रण प्रधानमन्त्रीलाई सुम्पियो। प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) की ५० वर्षीया रेखा गुप्ता ३ करोडभन्दा बढी जनसंख्या भएको विशाल मेगासिटीको मुख्यमन्त्रीको रूपमा सेवा गर्ने चौथो महिला हुन्।
भाजपा राष्ट्रिय रूपमा सरकारमा छ तर १९९८ देखि दिल्लीको स्थानीय व्यवस्थापिकामा नियन्त्रण गरेको छैन, त्यसैले फेब्रुअरी ५ को चुनावमा दुई तिहाइभन्दा बढी सिट जित्नु प्रतीकात्मक र रणनीतिक रूपमा महत्त्वपूर्ण थियो। कानूनको डिग्री हासिल गरेकी र शहरमा विद्यार्थी राजनीतिबाट आफ्नो करियर सुरु गरेकी गुप्तालाई बुधबार राति पार्टी सदस्यहरूले पदको लागि छनोट गरेकी थिइन्।
“म इमानदारीपूर्वक र निष्पक्ष रूपमा कार्यालयको कर्तव्यहरू निर्वाह गर्नेछु,” गुप्ताले उत्साहित समर्थकहरूको भीडको अगाडि पदको शपथ लिँदै भने। समारोहमा उपस्थित मोदीले X मा एक पोस्टमा भने कि गुप्ता मुख्यमन्त्री बन्न “तल्लो तहबाट उठेका” थिए। “मलाई विश्वास छ कि उनी दिल्लीको विकासको लागि पूर्ण जोशका साथ काम गर्नेछिन्,” उनले थपे।
चुनावले आम आदमी पार्टी (आप) लाई हटायो, जसका नेता अरविन्द केजरीवालले विगत दशकको धेरैजसो समय दिल्लीमा शासन गरेका थिए र मोदीका प्रमुख आलोचक थिए। केजरीवाल भ्रष्टाचार विरोधी अभियानकर्ताको रूपमा सत्तामा पुगे तर गत वर्ष उनको पार्टीले मदिरा लाइसेन्सको बदलामा घुस लिएको आरोपमा धेरै महिना जेलमा बिताए। उनले गलत कामलाई अस्वीकार गरेका छन् र आरोपहरूलाई मोदी सरकारको राजनीतिक बोक्सी शिकारको रूपमा वर्णन गरेका छन्।
यो जित भाजपा र ७४ वर्षीय मोदीको लागि प्रोत्साहन हो, जसले गत वर्षको चुनाव पछि तेस्रो कार्यकाल जितेका थिए तर कम मतका साथ उनलाई शासन गर्न गठबन्धन साझेदारहरूमा भर पर्न बाध्य पारेका थिए।
गुप्ताले दिल्लीको विशाल वायु प्रदूषण संकट सहित प्रमुख चुनौतीहरूको सामना गरिरहेका छन्, जसले जाडोमा महिनौंसम्म शहरलाई खतरनाक धुवाँमा डुबाउँछ। नयाँ दिल्लीलाई नियमित रूपमा धुवाँ निस्कने कारणले विश्वको सबैभन्दा खराब राजधानीको रूपमा राखिएको छ, जुन प्रायः विश्व स्वास्थ्य संगठनले सिफारिस गरेको दैनिक अधिकतम भन्दा ६० गुणा बढी हुन्छ। वर्षौंदेखिका टुक्राटुक्रा सरकारी पहलहरूले समस्यालाई मापनयोग्य रूपमा सम्बोधन गर्न असफल भएका छन्, धुवाँले वर्षेनी हजारौं अकाल मृत्युको लागि जिम्मेवार ठहराएको छ र विशेष गरी बालबालिका र वृद्धवृद्धाको स्वास्थ्यलाई असर गरिरहेको छ। कुनै पनि प्रमुख दलले स्वास्थ्य संकटलाई सम्बोधन गर्ने कुरालाई आफ्नो अभियानको केन्द्रबिन्दु बनाएनन्। — एएफपी
