जय नारायण माझी थारू – देशको हरेक गतिविधिलाई चलायमान राखी देश र जनताको हित, रास्ट्र , रास्ट्रीयता, स्वाधीनता बचाई सधै देश र जनतालाई सिरोधार्य गरेर ब्यवस्थापन गर्ने प्रणालीलाई शासनसत्ता भनिन्छ । अर्को शब्दमा देशलाई सहि गति दिन नियमबद्ध तरिकाले चलायमान बनाउने ब्यवस्थालाई शासनसत्ता भनिन्छ। शक्तिको बाँडफाँड गरि देशको हरेक निकायलाई जनभावना मुखी बनाउने अंग पनि हो शासनसत्ता । शासनसत्ता अलग अलग प्रक्रिया वा व्यवस्थापन वा नेतृत्व प्रक्रियाको एक प्रमुख अंश पनि हो | शासन भनेको शक्ति र नीति व्यवस्थापनको गतिशील प्रक्रिया हो, शान्ति, व्यवस्था र राम्रो सरकार अन्तर्गत सरकारको शासनको पर्यायवाचीको रूपमा पनि प्रयोग गर्ने ब्यवस्थालाई शासनसत्ता भनिन्छ ।
अकर्मण्यताको परिभाषा यसरी पनि गर्न सकिन्छ – बल वा शक्तीद्वारा विशेष गरी जनताको अधिकारमा खेलवाड, राज्यसत्ताको अधिकारको उल्लंघन गरी जनतामा पूंजीपतिवादको हावी, नातावाद, कृपाबाद, समान्तवाद लाद्नु , देश र जनताको अधिकारलाइ कुन्ठित गर्नु , राज्यसत्तामा बसेको शासक ब्यक्तिवादी हुनु , आफ्ना हरेक कमि कम्जोरिहरु लाई लुकाउने र आफ्नो प्रतिपक्षलाई आरोप लगाउँदै आसेपासे लगाएर आफ्नो कुराहरु मात्र सहि हो भनेर वकालत गराउनु अकर्मण्यता हो । अकर्मण्यता हाम्रो दैनिक जीवनको एउटा हिस्सा बनेको छ, मनोवैज्ञानिक हिसाबले अकर्मण्यता केवल एक अर्थमा परिभाषित गर्न गाह्रो छ । अकर्मण्यता विभिन्न रूपहरू शारीरिक /मौखिक/लिखित वा गैर-मौखिक रूपमा व्यक्त गरिरहेका हुन्छन ।
इतिहासमा हिटलरको नाजीवाद फासिवादलाई इङ्कित गर्दै प्रसिद्ध कवि मारटिन निमोरले लेखेका थिए,”पहिला उनीहरु समाजवादीलाई लिन आए । म बोलिन किन कि म समाजबादी थिइन । उनीहरु पेशाकर्मीलाई लिन आए,म बोलिन किन कि म पेशाकर्मी थिईन । उनीहरु गैर जर्मनहरुलाई लिन आए म बोलिन, किन कि म गैर जर्मन थिइन । जब उनीहरु मलाई लिन आए ,त्यस बेला मेरो लागि बोल्न मानिस कोही बाँकी थिएन ।” भनाईको अर्थ हामी जनताहरु माथी भैइरहेको खेलवाड तपाईं हामी आफै बोल्नु पर्छ । यदि तपाईं हामी बोलेनौ भने, आवाज उठाएनौ भने वा संघर्ष गरेनौं भने हाम्रो निम्ति बोल्ने कोहि बच्दैन । त्यसैले देशमा सुशासन,सदाचार, विकास, समृद्धि, कानुनी राज्य, रोजगारी, शिक्षा, स्वास्थ्यको लागि बोल्नै पर्छ ।
जब शासनसत्ता प्रति देश र जनताको विश्वास घट्छ, तब तानाशाहीहरुको `कु ´गर्ने बाटो खुल्ला हुन्छ । वर्तमान अवस्थामा देशमा यस्तै किसिमको खेल हुदैछ । याद रहोस! शासन प्रणालीमा विश्वास गुम्यो भने देशमा नव हिटलरको जन्म हुनेछ ।
देशमा अहिले कोविड -19 को महामारीले जनता लकडाउनमा छन् । यतिखेर जनता रोगले होइन भोकले मर्ने बेलाको सिर्जना भएको छ । यो समस्या समाधानार्थ वर्तमान शासन सत्ताको कुनै ठोस कदम छैन । स्वास्थ्य क्षेत्र असफल भएको छ, जताततै भ्रस्टाचार मौलाउदै छ, आर्थिक सङ्कट आउने सङकेत देखिईरहेको छ । विदेशबाट फिर्ती भएका दाजुभाइ दिदिबहिनीहरुको लागि रोजगार तथा अवसरको ब्यवस्था छैन । विदेशी ॠण दिन प्रति दिन बढ्दैछ, रेमिटेन्सले धानेको देश, सुनको थाल लिएर मागी हिड्ने देश बनाएको छ । राज्यको सम्पतीहरु केही ब्यक्ति वा ग्रुपहरुलाई कौडिको भाउमा दिइदैछ । शासनसत्ता र कुर्सी टिकाउन आफ्नो पदिय दायित्व बिर्सिइदैछ । शासकहरु कानमा तेल हालेर बसेका जस्तो छन् । जनताको अभिभावाक भएर पनि अभिभावाकत्व पूरा गरेको भान जनतामा छैन । देश यस्तो विषम् परिस्थितिबाट गुज्रिएको अवस्थामा शासन सत्तामा बसेकाहरु साढे जुदाई गरेर कुर्सी हत्याउने खेल देखाउदैछन । देशमा यति हुँदा जनता चुप लागेर बस्यो भने यो सबै भन्दा ठूलो मुर्खताको पराकाष्ठा हो ।अब त हाम्रो दिमागको ढकक्न खोल्नु पर्छ, हामी सबै देशभक्त युवाहरु, प्रगतिशिल सोच भएका युवाहरु,अग्रगामी सोच राख्ने ब्यक्तित्वहरु यो राजनितीक अकर्मण्यतालाई जरै देखि उखेलेर फाल्नको लागि एकजुट भएर अगाडि बढ्ने बेला आएको छ । जब सम्म हामी सडक देखि सदन सम्म आवाज उठाउन सक्दैनौं तब सम्म राजनितीक अकर्मण्यता गर्ने राजनितिकर्मीहरुको बुद्धिको बिर्को खुल्दैनन ।
अबको विकल्प भनेको आसमान सम्बन्धको साङ्लो नफेरिकन अथवा प्रगतिशील राष्ट्रवादको तरिकाले समस्या अन्त्य नगरेसम्म बाह्य हस्तक्षेपको अन्त्य हुदैन । मुखले मात्र गर्छु भन्यो भने झन प्रत्युत्पादक हुन्छ । एउटा तितो याथार्त यो हो कि देशलाई पहिला आत्मानिर्भर, समृद्ध बनाएर मात्रै बाहय शक्ति सँग सम्बन्धलाई सन्तुलनमा ल्याउन सकिन्छ । देश समृद्ध र देश बलियो बनाइ देशको सम्पुर्ण उत्तपिडनमा परेकाहरुलाई एकताबद्ध गर्नमा जोड दिनुपर्छ, अनिमात्र शासनसत्ताबाट नेपाली जनताको भलो हुनेछ ।
