नेपालमा अविरल वर्षापछि आएको बाढी र पहिरोका कारण हालसम्म १ सय ७० जनाको मृत्यु भएको छ । विभिन्न क्षेत्रमा ४२ जना अझै बेपत्ता र १११ भन्दा बढी घाइते भएको अधिकारीहरूले बताएका छन्।
नेपालमा शुक्रबार र शनिबार बाढी, पहिरो र चट्याङका कारण धेरैको मृत्यु भएको गृह मन्त्रालयले जनाएको छ । गृह मन्त्रालयका प्रवक्ताले मृतकको संख्या अझै बढ्न सक्ने आशंका व्यक्त गरेका छन् । नेपालको राजधानी काठमाडौं आसपासका क्षेत्रमा बाढी आएको छ । बढ्दो पानीबाट बच्न मानिसहरु एक छानाबाट अर्को छानामा हाम फालेको त्यहाँका बासिन्दाले बताएका छन् ।
एक युवकले दुई जनाको ज्यान बचाए
ललितपुरको नखु खोलामा शनिबार बिहान आएको बाढीमा परी दुई जनाको ज्यान बचाउने चनिकलाल तामाङको जनताले प्रशंसा गरिरहेका छन् ।
बीबीसी नेपाली संवाददाता विष्णु पोखरेलका अनुसार ३६ वर्षीय चनिकलालले नदीमा डुबेर पाँचमध्ये दुईजनाको उद्धार गरेका छन् । ती सबै पहाडको टिनको छतमा बसेर उद्धार टोलीको पर्खाइमा थिए । करिब ५०० मिटर नदीमा बगेर दुवैलाई तामाङले बचाएको अधिकारी र प्रत्यक्षदर्शीले बताएका छन् ।
यस घटनाबारे चनिकलाल तामाङ बताउँछन्, ‘नदीमा बाढी आएको सुनेपछि म खोला हेर्न गएँ । म अरू मानिसहरूसँग किनारमा बसेर नदी हेरिरहेको थिएँ। “त्यसपछि मैले माथिबाट मानिसहरू आउँदै गरेको देखेँ, मलाई उनीहरूलाई बचाउन मन लाग्यो। त्यसपछि म नदीमा गएँ र एउटा बालक र एक जना मानिसलाई बचाएँ।” चानिकलाल भन्छन्, “धेरैले सोध्छन्, मलाई कसरी बचाउनुभयो ? “तर खोलामा पसेपछि मैले यसबारे धेरै सोचिनँ।”
बाढीका कारण धेरै घर डुबानमा परेका छन् । उद्धार टोलीले हेलिकप्टर र डुङ्गामार्फत मानिसलाई बचाउने काम गरिरहेका छन् । यसपटक नेपालमा सन् १९७० यताकै सबैभन्दा बढी पानी परेकोले यो बाढी आएको हो । विगत दुई दिनदेखिको अविरल वर्षाका कारण मध्य र पूर्वी नेपालमा धेरै मानिस प्रभावित भएका छन् । उनले भने, ‘हामी बेपत्ताको खोजीमा व्यस्त छौं र उद्धार कार्य पनि जारी छ । झ्याप्लेखोलामा पहिरो हटाउने काम भइरहेको छ । मंगलबारसम्म वर्षा जारी रहने अनुमान गरे पनि आइतबारको पानीले केही राहत पाएको छ । आइतबार केही मानिसहरु घर फर्कन सफल भएका छन् । जबकि कतिपय अझै पनि आफ्नो घरबाट टाढा छन्। सहर र गाउँबीचको मुख्य सडक सञ्जाल पूर्णरुपमा बिग्रिएको छ ।
नेपाल सरकारका प्रवक्ताका अनुसार हालसम्म ३ हजारभन्दा बढीको उद्धार गरिएको छ । तर, बाढी र पहिरोका कारण मृत्यु हुनेको संख्या भने बढ्दै गएको छ ।
पूर्वी काठमाडौंको सहर भक्तपुरमा एक घर भत्किँदा पाँच जनाको मृत्यु भएको सरकारी सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् । जसमा एक गर्भवती महिला र चार वर्षीया बालिका रहेका छन् । पश्चिम काठमाडौंको धादिङमा पहिरोमा पुरिएको बसबाट दुई जनाको शव फेला परेको छ । जानकारी अनुसार बसमा चालकसहित १२ जना सवार थिए ।
अखिल नेपाल फुटबल संघले काठमाडौंको दक्षिणपश्चिम मकवानपुरमा प्रशिक्षण केन्द्र सञ्चालन गर्दै आएको छ । पहिरोका कारण यहाँ ६ जना फुटबल खेलाडीको ज्यान गएको छ भने बाँकी डुबेका छन् ।एक नाटकीय घटनामा दक्षिणी काठमाडौंको नक्कु खोलाले चार जनालाई बगाएको छ । प्रत्यक्षदर्शी जितेन्द्र भण्डारीले बीबीसीलाई भने, “उनीहरू घन्टौंसम्म मद्दतको लागि फोन गरिरहे।” तर, हामीले केही गर्न सकेनौँ । पानीका कारण काठमाडौंमा हरिओम मल्लको ट्रक हरायो । उनले शुक्रबार राति ट्रकको केबिनमा पानी पसेको बीबीसीलाई बताए । उनले भने, ‘हामी पानीमा हाम फालेर पौडी खेल्यौं तर मेरो पर्स, मोबाइल र झोला खोलाले बगाएको छ । हामी रातभरि चिसोमा बस्यौं।” विष्णुमाया श्रेष्ठले यसपटक बाढीको दायरा ठूलो रहेको बताइन् ।
उनले भने, ‘पछिल्लो पटक हामी भागेका थियौं तर केही भएन । तर, यसपटक सबै घर बाढीमा डुबेका छन् । पानीको सतह बढेपछि छाना भत्काएर बाहिर निस्कनुपर्यो । हामी एउटा छानाबाट हाम फालेर अर्को छेउबाट सिमेन्टको घरमा पुग्यौं।” सरकारका प्रवक्ता पृथ्वीसुब्बा गुरुङले नेपाल टेलिभिजन निगमलाई बाढीका कारण खानेपानीको पाइप, टेलिफोन र बिजुलीका लाइन फुटेको जानकारी दिए । सरकारी सञ्चारमाध्यमका अनुसार १० हजार प्रहरी अधिकारी, स्वयंसेवक र सेनाका सदस्य उद्धार कार्यमा खटिएका छन् ।
नेपाल सरकारले अत्यावश्यक बाहेक यात्रा नगर्न सर्वसाधारणलाई अपिल गरेको छ । राति काठमाडौं उपत्यकामा नजानुहोस्। शुक्रबार र शनिबार पनि हवाई यातायात प्रभावित भएको थियो । धेरै आन्तरिक उडानहरू रद्द भएका छन्। नेपालमा हरेक वर्ष मनसुनमा बाढी पहिरोजस्ता प्रकोप हुने गरेको छ । जलवायु परिवर्तनका कारण बढी पानी परिरहेको वैज्ञानिकहरुले बताएका छन् ।