Nadine Yousif द्वारा / क्यानडाको हाउस स्पीकरले नाजीहरूको लागि लड्ने युक्रेनी नागरिकको प्रशंसा गरेकोमा माफी मागे मागेका छन । क्यानडाको हाउस अफ कमन्सका सभामुख एन्थोनी रोटाले दोस्रो विश्वयुद्धमा नाजी युनिटमा सेवा गरेका युक्रेनी व्यक्तिको प्रशंसा गरेकोमा माफी मागेका छन्।
रोटाले युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीको भ्रमणका क्रममा आफूलाई ‘हिरो’ भएको बताएपछि ९८ वर्षीय यारोस्लाभ हुन्का ग्यालरीमा बसेका थिए र संसदमा उभिएर तालाबन्दी गरेका थिए। क्यानाडाली यहूदी समूह CIJA ले यहूदीहरूको नरसंहारमा भाग लिने नाजी डिभिजनका पूर्व सदस्यलाई मनाइएकोमा “गहिरो चिन्ता” भएको बताएको छ। प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडो त्यतिबेला संसदमा जेलेन्स्कीसँगै थिए।
श्री ट्रुडोले सोमबार निमन्त्रणालाई “गहिरो लाजमर्दो” भने, तर उनले रोटालाई राजीनामा दिन भनेनन्। “यो अत्यन्तै दुखदायी छ कि यो भयो। अध्यक्षले आफ्नो गल्ती स्वीकार गरी माफी मागेको छ,” श्री ट्रूडोले भने। “तर यो क्यानाडाको संसद र सबै क्यानाडालीहरूलाई विस्तार गरेर गहिरो लाजमर्दो कुरा हो।” हजारौं युक्रेनीहरूले युद्धको समयमा जर्मन पक्षमा लडे, तर लाखौंले सोभियत रेड आर्मीमा सेवा गरे।
श्री रोटाले भने कि “साथी सांसदहरू र युक्रेन प्रतिनिधिमण्डल लगायत कसैलाई पनि मेरो अभिप्राय वा मेरो टिप्पणीको बारेमा मैले तिनीहरूलाई पठाउनु अघि थाहा थिएन। यो पहल पूर्णतया मेरो आफ्नै थियो ।” “म विशेष गरी क्यानडा र विश्वभरका यहूदी समुदायहरूप्रति गहिरो माफी माग्न चाहन्छु। म मेरो कार्यको लागि पूर्ण जिम्मेवारी स्वीकार गर्छु,” वक्ताले भने। उनको भनाइको जवाफ दिँदै CIJA ले भन्यो: “हामी जारी गरिएको माफीको कदर गर्दछौं … यस्तो अस्वीकार्य घटना पुन: नदोहोरियोस भनेर सुनिश्चित गर्न उचित परीक्षण आवश्यक छ।”
यसैबीच, क्यानडाका विपक्षी कन्जरभेटिभ नेता पियरे पोइलिभ्रेले प्रधानमन्त्री ट्रुडो पनि यस घटनाका लागि जिम्मेवार रहेको भन्दै माफी माग्न आग्रह गरेका छन्। तर लिबरल पार्टीका प्रमुख ट्रुडोको कार्यालयले हन्कालाई आमन्त्रण गर्ने निर्णय सभामुखको कार्यालयले मात्रै गरेको र माफी माग्नु “सही कुरा” भएको बताएको छ। “निमन्त्रणा वा मान्यताको बारेमा प्रधानमन्त्री कार्यालय र युक्रेनी प्रतिनिधिमण्डललाई कुनै अग्रिम सूचना प्रदान गरिएको थिएन,” प्रधानमन्त्री कार्यालयले एक विज्ञप्तिमा भन्यो।
श्री रोटाले सँगी सांसदहरूले राजीनामा दिनको लागि आह्वानको सामना गर्नु परेको छ, जबकि अरूले श्री हन्कालाई निमन्त्रणा गर्ने निर्णयमा संलग्न नभएकोमा श्री ट्रुडोको आलोचना गरे। “यो अचम्मको छ कि संसदका सदस्यहरूले उहाँलाई अभिवादन दिन उठे,” न्यु डेमोक्र्याटिक पार्टीका सांसद पिटर जुलियनले सोमबार हाउस अफ कमन्समा भने। “सदस्यहरूले त्यसो गरे किनभने हामीले सभामुखको वचनलाई यो व्यक्तिलाई वास्तवमै राम्रो विश्वासका साथ यो सम्मान दिनुपर्दछ।”
रुसले क्यानडाले श्री हन्कालाई निमन्त्रणा गरेकोमा आलोचना गरेको छ। सोमबार, क्रेमलिनका प्रवक्ता दिमित्री पेस्कोभले यसलाई “अपमानजनक” भने। “क्यानडा लगायत धेरै पश्चिमी देशहरूले दोस्रो विश्वयुद्धमा कसले लड्यो वा के भयो भन्ने थाहा नभएको युवा पुस्तालाई हुर्काएको छ। र उनीहरूलाई फासीवादको खतराबारे केही थाहा छैन,” श्री पेस्कोभले भने। रुसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेनमाथिको आक्रमणलाई रुसले देशलाई ‘डिनाजिफाइज’ गर्न चाहेको झुटो दाबी गरेर औचित्य प्रमाणित गर्न खोजेका छन्।
दोस्रो विश्वयुद्धको दौडान, श्री हुन्काले 14 औं वाफेन-एसएस ग्रेनेडियर डिभिजनमा सेवा गरे, जसलाई ग्यालिसिया डिभिजन पनि भनिन्छ – एक स्वैच्छिक इकाई जुन नाजी कमाण्डमा अधिकांश जातीय युक्रेनीहरू मिलेर बनेको थियो। डिभिजन सदस्यहरूलाई पोलिश र यहूदी नागरिकहरूको हत्या गरेको आरोप लगाइएको छ, यद्यपि एकाइलाई न्यायाधिकरणले कुनै युद्ध अपराधको दोषी पाएको छैन।