ईरिट्रिया देशबाट भागेर ईजरायलमा आएका ती देशका नागरिकले तेल अभिवको सडकमा ताण्डब नृत्य मच्चाए पछि ईजरायल सरकार चिन्तित मात्र बनेको छैन उनीहरुलाई आफ्नो देशबाट नै लखेट्ने योजना बनाउदैछ ।
दुई दिन अघि मात्र घटेको घटना हो त्यहाँ बस्दै आएका ईरिट्रियाका नागरिकहरु आपसमा यसरी लडे की उनीहरुलाई शान्त पार्न र भिडको दंगालाई नियन्त्रण गर्न ईजरायली प्रहरीलाई हम्मे हम्मे परर्यो । यस क्रममा प्रहरी र प्रर्दशनकारी गरेर १०० जना भन्दा धेरै घाईते भए । तर कसैको हाताहाती भएको खबर छैन ।
ईजरायलमा अफ्रिकन नागरिकहरु करिब २५ हजारको संख्यामा रहेको बताईन्छ । ईजरायल प्रवेशमा अति कडाई गर्दा गर्दै पनि यो संख्या त्यहाँ रहेको छ । उनीहरु को ईजरायल प्रवेश तब रोकियो जब ईजरायल ले ईजिप्टसँगको बोर्डरमा पर्खाल लगायो । त्यसरी प्रवेश गर्नेहरुलाई ईजरायल सरकारले उहिल्यै आफ्नो मुलुकबाट धपाई सक्ने थियो तर त्यहाँको अदालत ले सरकारका नाममा त्यस्तो आदेश दियो जसले गर्दा उनीहरु ईजरायलमा रहदै आए । यतिबेला उनीहरुको उपद्रबलाई लिएर सरकार ले अदालतको आलोचना गर्दैछ ।
झडप को कारण के थियो भने ईरिट्रिया को ईजरायल स्थित दुतावासमा स्वतन्त्रता दिवस मनाउने कार्यक्रम रहेको थियो । त्यसक्रममा सरकारलाई समर्थन गर्नेहरुको उपस्थित स्वभाविक हो तर ईजरायलमा रहदै आएका सरकार विरोधी नागरिकहरु सयौ को संख्यामा आए र समर्थकहरु का विरुद्ध जाईलागे ।
छिमेकी इथियोपियाबाट स्वतन्त्रताको लागि ३० वर्ष पुरानो युद्धको अन्त्य गर्ने पूर्व पक्षपातीले आफ्नो सेनालाई विजयी गराउने नेतृत्व गरेपछि इरिट्रिया ३० वर्षभन्दा बढी समयदेखि राष्ट्रपति इसाईस अफवेर्कीको शासनमा रहेको छ।
७७ वर्षिय बृद्धाले कहिल्यै चुनाव गरेनन्, न संसद् वा स्वतन्त्र न्यायपालिका गठन गरे । उनले राजनीतिक दलहरूलाई प्रतिबन्ध लगाएका छन् र अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र प्रेस स्वतन्त्रताको सन्दर्भमा विश्वका सबैभन्दा खराब नेताहरूमध्ये एक हुन्।
राष्ट्रपतिले कडा अनिवार्य सैन्य सेवा र जबरजस्ती श्रम प्रणाली पनि लागू गर्दछ, जसले धेरै इरिट्रियनहरूलाई दशकौंदेखि भाग्न प्रेरित गरेको छ, केही इजरायलको यात्रा गरेका अन्य अफ्रिकी शरणार्थीहरूसँग सामेल छन्। लगभग २५,००० अफ्रिकी शरणार्थीहरू इजरायलमा बसोबास गर्ने विश्वास गरिन्छ, जसमध्ये अधिकांश सुडान र इरिट्रियाका हुन्।
“हामी हाम्रो देशबाट किन भाग्यौंरु यही तानाशाहको कारणले । किन आज यहाँ मनाइन्छरु किन इजरायली पुलिसले तिनीहरूलाई यो तानाशाहको लागि उत्सव मनाउने अनुमति दियोरु एक जना आन्दोलनकारीले सोधे । इजरायली प्रहरीले उनीहरुको झडपलाई तितरवितर पार्न अश्रु ग्यास, स्टन ग्रेनेड र लाइभ राउन्ड प्रयोग गर्न परेको थियो ।
नेतान्याहुको योजना के छ ?
इजरायली प्रधानमन्त्रीले घटनाको तुरुन्तै निन्दा गरे र भीडमाथि कारबाही गरेकोमा पुलिस अधिकारीहरूलाई धन्यवाद दिए।
उनले कानून उल्लङ्घन गर्ने र ूयहूदी र लोकतान्त्रिक राज्यको रूपमा इजरायलको भविष्यू लाई खतरामा पार्ने ूअवैध घुसपैठकर्ताहरूू लाई सम्हाल्ने तरिकाहरूको मूल्याङ्कन गर्न आइतबार विशेष मन्त्रीस्तरीय टोली बोलाए।
प्रधानमन्त्रीले बैठकमा अफ्रिकी शरणार्थीहरूको बहावलाई रोक्न एक दशकअघि इजिप्टसँगको देशको सिमानामा बार लगाउने आफ्नो योजनाले काम गरेको बताउनुभयो र शरणार्थीहरूलाई जबरजस्ती बाहिर निकाल्ने आफ्ना अन्य प्रस्तावहरूलाई रोक्न सर्वोच्च अदालतको आलोचना गर्नुभयो। पर्खाल खडा हुनु अघि प्रवेश गर्न सफल भयो।
ज्ञट,ण्ण्ण् शरणार्थीहरूलाई नागरिकता दिने संयुक्त राष्ट्र योजनालाई बेवास्ता गर्ने निर्णयको प्रशंसा गर्दा, उनले आइतबारका घटनाहरूले ूरातो रेखा पार गर्योू र सबै अफ्रिकी आप्रवासीहरूलाई निष्कासन गर्ने आफ्नो इरादा घोषणा गरे।
के उसले वास्तवमै अफ्रिकीहरूलाई निष्कासन गर्न सक्छरु
वर्षौंको दौडान, इजरायलले अफ्रिकी मानिसहरूलाई जबरजस्ती बाहिर निकाल्न विभिन्न योजनाहरू प्रयास गरेको छ, जसमा धेरैलाई टाढाको जेलमा पठाउने, उनीहरूले देश छोड्न राजी नभएसम्म उनीहरूको ज्यालाको अंश होल्ड गर्ने वा उनीहरूलाई अफ्रिकामा कतै जानको लागि नगद भुक्तानी प्रस्ताव गर्ने।
त्यस्ता रणनीतिका आलोचकहरूले भनेका छन् कि उनीहरूले शरणार्थीहरूलाई इजरायल छोड्न बाध्य पार्ने सरकारको मनसाय देखाउँछन्। नेतान्याहूको अति(दायाँ गठबन्धन सरकारले विगतमा निर्वासन प्रयासहरू रोक्न उच्च अदालतलाई दोष दिँदै निर्वासनको लागि आह्वान गर्यो। तर विपक्षी सदस्यहरू धेरै उदार थिए, भन्छन् कि वर्षौंदेखि सरकारले यस मुद्दालाई पूर्ण रूपमा बुझ्न र व्यवहार गर्न सकेको छैन।
अन्तर्राष्ट्रिय कानून अन्तर्गत, इजरायलले मानिसहरूलाई जबरजस्ती फिर्ता पठाउन सक्दैन जहाँ उनीहरूको जीवन वा स्वतन्त्रता जोखिममा हुन सक्छ।
स्रोत (अल जजिरा