Tuesday 19th August 2025

‘आँखामा अमेरिका मनमा नेपाल’ एक समीक्षा


पुष्कर ‘अथक’ रेग्मी – अमेरिका संसारकै शक्तिशाली,सम्पन्नशाली एवं वैभवशाली राष्ट्र हो । उत्तरी अमेरिका महादेशमा अवस्थित संयुक्त राज्य अमेरिका भूगोलको दृष्टिकोणले रूस, क्यानडा र चीनपछिको विश्वमै चौथो ठूलो राष्ट्र हो । अमेरिका जान मात्रै पाए भनेपनि विश्वका जुनसुकै मुलुक, बर्ग,भाषा , धर्म र सिद्धान्तका मानिसहरू आफूलाई यस लोकमा जन्म लिएको धन्य सम्झन्छन् ।

विभिन्न सन्दर्भमा अमेरिका पुगेर अाउने नेपालीहरूले उपन्यास, कथा, कविता, खण्डकाव्य, महाकाव्य, नियात्रा,संस्मरणहरूद्वारा अमेरिकाका अनुभवहरू व्यक्त गरेका छन् । यही क्रममा बि. सं. २०७२ भाद्र २४ देखि २०७२ कार्तिक १७ सम्मको अमेरिकी यात्राको संक्षेपिकृत गर्दै कृष्णप्रसाद बश्यालले यात्रा संस्मरण “आँखामा अमेरिका र मनमा नेपाल” प्रकाशित गरेका छन् ।

लुम्बिनी प्रदेश पाल्पा जिल्ला ,बराङ्दी बासस्थान भइ हाल चावहिल काठमाडौंमा बसोबास गर्दै आएका कवि, लेखक,साहित्यकार कृष्णप्रसाद बस्यालको जन्म पिता होमकान्त बस्याल र माता द्रौपदीदेवी बस्यालको पुत्ररत्नको रूपमा बि. सं. २००३ साल माघ १५ गते मंगलबार भएको हो । त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट एम ए, बी एल उत्तीर्ण गरेका बस्याल करिव चार दशकसम्म नेपाल सरकारको न्याय सेवामा कार्य गरि सेवा निवृत्त भएका राष्ट्र सेवक कर्मचारी हुन् ।

बस्याल सुप्रबल गोरखा दक्षिणबाहु (२०४२),राष्ट्रिय प्रतिभा पुरस्कार (२०५७), वीरगन्ज साहित्य परिषद सम्मान (२०५८), बगर सम्मान काठमाडौ (२०६२), वाणी पुरस्कार (२०६३), महाकवि देवकोटा शताब्दी काव्य पुरस्कार ( २०६६),भानुभक्त शतवार्षिकी पुरस्कार ( २०७१), शान्तिदूत पुरस्कार ( २०६२) लगायतका पुरस्कारहरूद्वारा सम्मानित भइसकेका छन् ।

बस्यालका कविता संग्रह सुस्केरा (२०३४), दण्ड सजाय र फैसला कार्यान्वयन (२०३९), शोककाव्य परिणति (२०४३), कविता संग्रह अभिसप्त सडकको मौन अावाज (२०५६)यात्रा संस्मरणहरू आफ्नै यात्रा आफ्नै अनुभुति (२०५९) र अाँ खामा अमेरिका मनमा नेपाल (२०७३) लगायतका कृतिहरू प्रकाशित भइसकेका छन् ।यस्का साथै स्थानीय, जिल्ला एवं राष्ट्रिय स्तरका पत्र पत्रपत्रिका एवं संगालोहरूमा फुटकर सिर्जनाहरू प्रकाशित भएकन छन् ।

‘आँखामा अमेरिका मनमा नेपाल’ कृतिभित्र भिसाको किस्सा देखि लिएर स्वदेश फर्कने क्रममा शीर्षक गरि २९ वटा शीर्षकमा संस्मरणहरू रहेका छन ३० अौ संस्मरण ‘ फर्केर आएँ घर’ पद्यमा लेखिएको छ ।

अमेरिकाको मूलथलो न्युर्योकलाई केन्द्रबिन्दु मानी यात्रा गरिएको छ र संस्मरण लेखिएको छ। अवलोकनको क्रममा देखिएका, भोगिएका, महसुस गरिएका कुराहरूलाई उठान गरिएको छ । लेखकले पलपल माटो सम्झेका छन् । अमेरिका र नेपालको तुलना गरेका छन् । एकदिन उनी क्रिष्टोफर कोलम्बसको शालिकनेर पुगी नेपाल राष्ट्रका निर्माता बडामहाराजाधिराज पृथ्वीनारायण शाहलाई खोजेका छन् ।

न्युर्योक, हडसन पार्क, वासिङटन डि सि, पेन्टागन, ह्वाइटहाउस, अरेगन, टेक्सास, डालास, स्टकयार्ड, ओक्लाहामामा देखिएका, भोगिएका, वर्णन गरिएका सुन्दरतम् पक्षहरू र ग्रहणयोग्य कुराहरूको जानकारी लिनका लागि पाठक वर्ग कृति भित्र पसेर यात्रा अध्ययन गर्नुपर्दछ जस्ले पाठकलाई अब के होला, अब कहा जाने होला भन्दै अमेरिका घुमाईदिन्छ । कृतिभित्र रंगीन र श्यामश्वेत तस्बिरहरू समेत रहेका छन जहाँ क्याप्सनहरू सहित तस्बिर आफै बोलेका छन् । यात्राको क्रममा हरेक ठाउँमा, सन्दर्भ प्रसंगमा नेपाल र नेपालीपन खोजेका छन् र नेपालसंग जोडेरनै यात्रा वर्णन गरेका छन् । सबै कुरा थाहा पाउन कृतिनै पढनु पर्दछ ।

लेखकले जम्मा ५३ दिनको सन्दर्भ जोडेर छोरी ज्वाइँ र नाति सर्वमलाई उपहारस्वरूप कृति तयार पारेता पनि हामी नेपालीका लागि यो कृति ‘अमेरिकी पाउर ‘ भएको छ । प्रा. गोपीकृष्ण शर्माको भूमिका, डा. कृष्ण खनालको भावोद्गार, डा. संध्या बस्यालको अभिव्यक्ति र लेखकीय नम्र निवेदन रहेको कृति पाठकहरूका लागि जानकारीमुलक, लेखक साहित्यकारहरूका लागि बौद्धिक खुराक, अमेरिकामा बसेका नेपालीका लागि सम्झना, अमेरिका जान चाहनेहरूका लागि पर्यटकीय गाइडको रूपमा रहेको छ । उहाँबाट अझै मननीय, महनीय, पठनीय, अवलोकनीय, उदाहरणीय एवं संग्रहणीय कृतिहरू प्रकाशित हुँदै जाउन । अन्तमा लेखक कृष्णप्रसाद बस्याललाई नेपाली सलाम सहित सुदीर्घजीवनको कामना गर्दछु ।


सम्बन्धित शीर्षकहरु

तितोपाटी- पाल्पाको तानसेनमा श्री ७ रणउजिरेश्वरी भगवतीको २०६औँ खट् यात्रा निकालिएको छ। श्रीकृष्णाअष्टमीको रातमा जाग्रामसंगै भोलिपल्ट भगवती जात्रा भब्य रुपमा…

तितोपाटी -उपप्रधान एबम अर्थमन्त्री बिष्णु प्रसाद पौडेलले रास्वपा भनेको खहरेको भेल जस्तै हो भनि टिप्पणी गरेका छन। पाल्पाको तानसेनमा नेपाल…

पाकिस्तानको उत्तरी क्षेत्रमा भीषण वर्षाका कारण आएको बाढी पहिरोमा परी मृत्यु हुनेको संख्या तीन सय ३२ पुगेको छ। शुक्रबार खैबर…

प्रतिकृयाहरू
...