उत्तराखण्ड सुरुङ भत्किँदा: फसेका भारतीय कामदारहरूको पहिलो भिडियो सार्वजनिक भएको छ । भारतको उत्तराखण्ड राज्यमा नौ दिनमा पहिलो पटक सुरुङमा फसेका ४१ जना कामदारको फुटेज क्यामेराले कैद गरेको छ ।
भिडियोलाई एन्डोस्कोपिक क्यामेरा प्रयोग गरेर खिचिएको थियो जुन सोमबार सुरुङमा ड्रिल गरिएको नयाँ पाइप भित्र छिराईएको थियो । उद्धारकर्ताहरूले कामदारहरूलाई दिनमा पहिलो तातो खाना दिन पाइप प्रयोग गरेका थिए । हालसम्म उनीहरुले पहिले सम्मको साँघुरो पाइपबाट पठाएको खाजामा गुजारा चलाउँदै आएका छन ।
यो घटना नोभेम्बर १२ को बिहान उत्तरी राज्यको उत्तरकाशी जिल्लामा भएको हो। त्यसलगत्तै फसेका व्यक्तिहरूसँग सम्पर्क स्थापित भएको थियो र त्यसपछि उनीहरूलाई अक्सिजन, खाना र पानी उपलब्ध गराइएको थियो। सोमबार साँझ, उद्धारकर्ताहरूले सुरुङ भित्रको भग्नावशेषबाट छ इन्च व्यासको पाइप धकेल्न सफल भएपछि उद्धार कार्यले सफलता पाएको थियो। अधिकारीहरूले लचिलो केबलसँग जोडिएको एउटा सानो क्यामेरालाई पाइपमा छिराएर उनीहरुको अवस्थाको विषयमा दृष्य सहित अवलोकन गर्न पाएका थिए । प्रेसलाई जारी गरिएको भिडियोमा उद्धारकर्ताहरूलाई सुरुङ बाहिर कम्प्युटर स्क्रिनमा फुटेज हेरिरहेको देख्न सकिन्छ।
एक अधिकारीले पुरुषहरूलाई क्यामेराको अगाडि उपस्थित हुन र मुस्कुराउन र हात हल्लाउन आग्रह गर्दछ – कामदारहरूले निर्देशनहरूको जवाफ दिँदै गरेको देख्न सकिन्छ। उसले उनीहरूलाई छिट्टै उद्धार गरिने पनि बताए र उनीहरुको छिटै उद्धार हुने कुरा सुनाए ।
उद्धारकर्ताहरूले फसेका भारतीय कामदारहरूका लागि नयाँ सुरुङ खन्ने छन । उद्धारकर्ताहरूले पुरुषहरूसँग कुराकानी गर्न दुई-तर्फी रेडियोहरू प्रयोग गरिरहेको देखिन्छ – भिडियोले उनीहरूमध्ये एकले आफ्नो हातमा वाकी-टकी लिएको देखाउँदछ। पुरुषहरू, जसमध्ये धेरैले सेफ्टी हेलमेट र ज्याकेट लगाएका छन्, क्यामेराको छेउमा अर्ध-सर्कलमा उभिएको देख्न सकिन्छ। त्यसपछि अधिकारीले पुरुषहरूलाई पाइप छिट्टै सफा गर्ने र त्यसपछि उनीहरूलाई पानी पठाइने बताए। कामदारका केही सहकर्मीले धेरै दिनपछि आफ्ना साथीभाइलाई भेट्दा खुसी लागेको बताए ।
“मैले तिनीहरूलाई क्यामेरामा देखेको छु, तर अब म तिनीहरूलाई शरीरमा हेर्न पर्खिरहेको छु,” राहुल अमीनले भने, जसका दुई साथीहरू भित्र फसेका छन्। श्री अमिनले उद्धार कार्यको प्रगतिको बारेमा आफूलाई अद्यावधिक राख्न नियमित रूपमा सुरुङको भ्रमण गरिरहेको बताए।
नयाँ पाइप चार इन्च व्यासको पाइप अधिकारीहरूले सुरुङमा हालेका भन्दा फराकिलो छ, नोभेम्बर १२ मा यसको एक भाग खसेको घण्टा पछि पाइप साँघुरो भएकाले कामदारलाई हालसम्म केही खाजा र ड्राई फ्रुट मात्रै दिन सकेको थियो । उनीहरुलाई अक्सिजन पुर्याउन पाइप पनि प्रयोग गरिएको थियो । अधिकारीहरूले भनेका छन् कि नयाँ, फराकिलो पाइपले कामदारहरूलाई थप अक्सिजन, खाना र अन्य आवश्यक वस्तुहरू जस्तै औषधि, मोबाइल फोन र चार्जरहरू आपूर्ति गर्न मद्दत गर्नेछ।
उद्धारकर्ताहरूले यसलाई पहिले नै कामदारहरूलाई खिचडी (एक चामल र दालको भाँडो) को पहिलो तातो खाना दिन प्रयोग गरिसकेका छन् – जुन बोतलहरूमा प्याक गरी भित्र पठाइएको थियो। मंगलबार दशौं दिनमा प्रवेश गरेको उक्त अपरेसनमा मुख्यतया ढिलो माटो र खसेको फोहोरका कारण धेरै ढिलाइ र अवरोधहरू भएको छ। कामदारहरूले सुरुङबाट बाहिर निस्कन सक्ने बाटो बनाउनको लागि धेरै 900mm पाइपहरू समायोजन गर्न पर्याप्त चौडा प्वाल खन्न योजना छ। यद्यपि, सोमबार, अधिकारीहरूले भने कि उनीहरूले मुख्य सुरुङको छेउमा थप दुईवटा सुरुङ खन्ने प्रयास गरिरहेका थिए। मुख्य बाटो बनाउन ६० मिटर पर्ने भग्नावशेषको पर्खालमा हालसम्म चारवटा ९०० एमएम पाइप धकेलिएको छ । मंगलबार पाँचौं पाइपमा वेल्डिङको काम सुरु भएको अधिकारीहरूले बताएका छन् ।
आइतबार, संघीय राजमार्ग र सडक मन्त्री नितिन गडकरीले घटनास्थलको भ्रमण गरेका थिए र उद्धार कार्य “दुई देखि तीन दिन” सम्म चल्न सक्ने बताएका थिए। उद्धार कार्यको नेतृत्व गरिरहेका कर्णेल दीपक पाटिलले बीबीसीलाई भने कि उनी ती पुरुषहरूलाई रिहा हुनेमा विश्वस्त छन्: “हामी आफ्ना सबै विकल्पहरू प्रयास गरिरहेका छौं र हामी सफल हुनेछौं,” उनले भने।
– BBC