——————————————–
“पाँच तत्त्व पाँचै विकार , पञ्चाङ्ग नै ठिक आधार ”
विधा :- पञ्चाङ्ग
अभ्यास गर्ने थलो :- पञ्चाङ्ग पाठशाला
मिति:- २०७८/ १२ /१५
………………………………………….
प्रशिक्षक:-
सोमनाथ लुइटेल “रवि पाल्पाली”
नारायण प्रसाद निरौला
भाषा शुद्धीकरण सुझाव :-
सुशीला पौडेल
सविता के.सी.
चन्द्रावती अधिकारी
सङ्कलक :-
सोमनाथ लुइटेल “रवि पाल्पाली”
सहजकर्ता :-
(महासचिव)
रामराजा के. सी.
======================
अनुप्रास, स्थायी आफू खुशी राखेर पञ्चाङ्ग बनाउन अनुरोध गरिन्छ ।
==============================
पञ्चाङ्ग ०१
स्वतन्त्र हुँदै आकाशमा उड्नेछौ तिमी
केहिबेर उडी भुइँमा उठ्नेछौ तिमी
प्रविधिको ज्ञान सर्वत्र भएको बेला
समयको साथ नहिंडे छुट्नेछौ तिमी
नेपथ्यमा सधैँको लागि लुक्नेछौ तिमी।
💢सोमनाथ लुइटेल “रवि पाल्पाली” पाल्पा ।
पञ्चाङ्ग ०२
कमाएर खान सिक रमाएर बाँच्न सिक दुनियाँमा
अब मानवताको एउटै माला गाँस्न सिक दुनियाँमा
सुख होइन सन्तोषको खाँचो हो हजुर मिले देखि त
पहिले त्यो विभेदको अहङ्कार मास्न सिक दुनियाँमा
भित्री पीडा ती भगाएर बाहिर हाँस्न सिक दुनियाँमा।
💢निर्मला सुवेदी,बागलुङ।
पञ्चाङ्ग ०३
१
अरूलाई मासेर अगाडि बढेँ म
पुगूँ माथि भन्दा पछाडी परेँ म
कलिमा गरेँ पाप् कलिमै करायो
टुप्पो पुग्न खोज्दा भुईंमा ढलेँ म
पुगी शून्यतामा बिलाएँ सडेँ म ।
२
अहङ्कार आयो स्वयं नैं गलेँ म
जुर्यो क्रोध अग्नि थलोमा परेँ म
कलीमा गरेँ पाप् कलिमै करायो
हटी पुण्यता यो हिलोमा फसेँ म
कलिमै गरेँ पाप् कलिमै ढलेँ म ।
💢गुणनिधि घिमिरे पाँचथर मोरङ हाल अमेरिका।
पञ्चाङ्ग ०४
अरुको भरमा परेर हेलामा पार्नु पार्यौ तिमीले
पृथ्वी गोलो छ हेर जहाँ फेलामा पार्नु पार्यौ तिमीले
सँच्चाइको पछि लागेको थियौ भने यहाँ केही हुन्न
जितको हार मनाउन रेलामा पार्नु पार्यौ तिमीले
जीवनमा भोग्नु केही छ भेलामा पार्नु पार्यौ तिमीले ।
💢अम्विका अधिकारी, झापा विर्तामोड।
पञ्चाङ्ग ०५
समय सँगै हरेक बादलका धब्बा मडारिएका छन्
कुन मगजले हो खै दुर्बलता पनि सारिएका छन्
न दायाँ हुने , न त बायाँ हुने आडम्बर गर्नेबाट
सोझा साधु सन्त पनि पूर्वाग्रहले लछारिएका छन्
हेलाले नि सीमा नाघ्यो र त अलपत्र पारिएका छन् ।
💢प्रेम थापा, बागलुङ।
पन्चाङ्ग ०६
शून्य जीवन,सडकमा खाँना,कुर्दा रोएको छ
एक बालक सडकमै,खाँना तुर्दा रोएको छ
फेरि यहीँ देशमा फर्केर, आउन नपरोस्
यही भन्दै आज चिहानबाट,मुर्दा रोएको छ
सानै उमेरमा,सन्तान,आमा पुर्दा रोएको छ।
💢प्रदीप नेपाली, पर्वत
पञ्चाङ्ग ०७
फूलै फूलको बगैँचा बीच रमाएर बाँचौ
आफ्नो लागि पो आफैले केही कमाएर बाँचौ
मन खुसी पार्ने असल मन्त्र हामी भित्रै छ
आफू हाँसी दुनियालाई पो हँसाएर बाँचौ
पलपल जीवन यात्रा पो जमाएर बाँचौ ।
💢सरिता काफले, कोहलपुर बाँके।
पञ्चाङ्ग ०८
आज ऊ मिठा मिठा सपना देखाएर गयो
भाग बण्डा कागजी रुपमा लेखाएर गयो
दु:ख सुखको कुरा के मतलव उसलाई
अरूलाई नसोधी आफ्नो भाग पाएर गयो
भएको निसाना पनि सबै मेटाएर गयो ।
💢सरस्वती श्रेष्ठ, इटहरी।
पञ्चाङ्ग ०९
परेछु कसरी म हेर शिकारीको जालमा आज
खेलाडी रहेछ नि मनसँग खेल्ने खालम आज
बचाउँछु भन्ठानेकाे मैले ब्याधाबाट आफूलाई
सकिएन के गरौँ म परिसकेछु कालमा आज
नाच्न तयार हुनुपर्ने रे म उस्कै तालमा आज।
💢रामराजा के. सी.फर्पिङ, काठमाडौं।
पञ्चाङ्ग १०
रसाउँदा आँखा, अरुका कहानी सुनेर रमाउँने गर्छु
आडभर चाहिए कल्पनामा हातहरू समाउँने गर्छु
दुईचार वटा घाउहरू देखाइदिनु बाँच्ने रहर छ
दुःख पीडा, एक्लोपन उदासीनताहरू जमाउने गर्छु
बेरोजगार मान्छे अभाव माथि अभाव कमाउने गर्छु ।
💢सविता के.सी. काठमाडौं।
पञ्चाङ्ग ११
प्रविधिको समयले नि अधकल्चो ज्ञान दिलायो मलाई
सबै सेवा लिन नसकिने लाचारी पान पिलायो मलाई
सबैथोकको जोहो गर्न नसक्नु पनि व्यर्थ छ समयमा
अकस्मात् हुरीले आधा मिलनको समय मिलायो मलाई
बोल्छु भन्छु आेकल्न नै नदिईकन मुख सिलायो मलाई ।
💢जमुना आचार्य, सिन्धुपाल्चोक।
पञ्चाङ १२
रुख चढी घाँस झारीन्थ्यो गाई बस्तु पाल्दा
ठेकिभरि महि पारिन्थियो गाई बस्तु पाल्दा
हिउँदभरि छाडा चर्थे खेत बारीमा बस्तु
गाउँबेशी गाेठ सारिन्थ्यो गाई बस्तु पाल्दा
कराईभरि घिउ खारिन्थ्यो गाई बस्तु पाल्दा।
💢तारा घिमिरे संखुवासभा।
पञ्चाङ्ग १३
जिउँदै मरेका छन् मरेकालाई के मार्नु?
आशै आशमा बानी परेकालाई के मार्नु ?
आशा देखाएर गलत्याउने बानी कस्को ,
तृष्णा थियो मनको अन्त झरेर के मार्नु ?
कम्पित निर्धोलाई गाली गरेर के मार्नु ?
💢सीता देवी, लखिमपुर,आसाम,भारत।
पञ्चाङ्ग १४
१
साँचाे प्रेम हुँदै हुँदै न त भने च्यातेर फालाैँ अब,
आगाेमा जसरी जलेछ दिल याे के ले पखालाैँ अब ।
बत्तीमा पुतली सरी नजरकाे आशा जलाएपछि
फाटेका मुटुका भुवानहरु छन् केले म टालाैँ अब ।
चङ्गा झै बहँदै गयाे नि मन याे के ले सम्हालाैँ अब ?
२
मलाई दुख पर्दा हाँस्ने तिम्राे प्रवृति हाे ,
स्वार्थ खातिर नाता गाँस्ने तिम्राे प्रवृति हाे
पूर्वतिर उदाएर पश्चिम जाने भुल्याै,
रीतिस्थिति सबै मास्ने तिम्राे प्रवृति हाे
देखावटी बिल्ला टाँस्ने तिम्राे प्रवृति हाे।
💢चन्द्रावती अधिकारी, कोहलपुर बाँके।
पञ्चाङ्ग १५
चिनो ल्याए माया लाई चुरा दिनेछु,
प्रिय मिठा मिठा धेरै कुरा दिनेछु।
अब मायामा तिमी र म रमाउने,
समीप आए म पक्कै भुरा दिनेछु,
तिम्रो लागि समय म पुरा दिनेछु।
💢दुर्गा आचार्य,मोरङ
पन्चाङ्ग १६
आज चैत्र पन्द्र गते आकाश धुम्म छ।
बिहानी पाठ पूजा गर्दा मन झुम्म छ ।
मेराे स्वास्थ अनुकुल् भएन कि आकाश ?
मैले पातलै लुगा लगाएकाे गुम्म छ ।
ओछ्यान मा निन्द्रा कम् बस्याे भने उम्म छ।
💢मधुसूदन प्रसाद घिमिरे, काठमाडौं।
पञ्चाङ्ग १७
सधैं योग गरी रोग भगाउऊँ हामीले।
प्रतिरोधात्मक शक्ति बढाऊ हामीले।
मन आत्म स्वच्छ राख्न ध्यान दिने गरौं,
आत्म,मनमा शुद्धता जगाऊँ हामीले।
जीवन शैली विकास गराउँ हामीले।
💢सुशीला पौडेल, काठमाडौं।
पञ्चाङ्ग १८
१
त्यो पाखा र पखेरा भुलेको छैन
त्यहाँ जस्तो अचेल डुलेको छैन
मायानै माया बसेको त्यो पाखामा
जन्मेको ठाउँमा झै खुलेको छैन
त्यहाँ जस्तो त याँहा घुलेको छैन ।
२
आमाको काखमा जान मन लाकोछ
आमाले पकाको खान मन लाकोछ
छोरी अन्मिए सी फुत्त जान नमिल्ने
आमा नेर ठाउँ लान मन लाकोछ
राख्न आँगनीको मान मन लाकोछ।
💢सुमित्रा पोखरेल, काठमाडौं।
पञ्चाङ्ग १९
किन यसरी झर्केको प्रिय ?
देख्नसाथ फर्केको प्रिय
म बाट के गल्ती भयो र ?
हेर! घरीघरी तर्केको प्रिय
बुझिन मुटु चर्केको प्रिय ।
💢आर्मित्मा थापा मगर, स्याङ्जा।
पञ्चाङ्ग २०
तन मन साेच स्वस्थ्य रहन ब्यायाम गर्नु पर्छ
सुलभ याेग साधना र कर्मले मन भर्नु पर्छ
दैनिक याेगासन गर्दा शरीर स्फुर्ति बढ्न जान्छ
महङ्गाे उपचार प्रतिस्थापन गर्न झर्नु पर्छ
नत्र लाखाैं खर्चले नहुँदा अकालमै मर्नु पर्छ।
💢सुरेश चन्द्र घिमिरे, लमजुङ।
पञ्चाङ्ग २१
समयको डोरिले कसेकोछु आफै
जमातको भिडमा बसेकोछु आफै
नियाल्दैछु फरक तिक्तता कति छ
पाखुरा अनि घुँडा धसेकोछु आफै
कहिले अचानक खसेकोछु आफै।
💢देवि कार्की खुलाल, झापा ।
पञ्चाङ्ग २२
जस्तोसुकै परिस्थितिमा पनि यहा हार्नु हुदैन
दु:ख भो जिन्दगीमा भनि कतै ठाउँ सार्नु हुदैन
मानव चोला हो संघर्ष त गर्नैपर्छ जिवनमा
परिश्रममा कसैलाई अवगाल पार्नु हुदैन
बिनाकारण कसैलाई होच्याएर झार्नु हुदैन ।
💢दुर्गा भट्टराई, मोरङ।
पञ्चाङ्ग २३
१
आयो है जनता फेरि नि भोट दिने काम।
भोट पाई नगर नेता चोट दिने काम।
पठायाै मिलाएर पार्यौ नि भताभुङग ।
गर्यौ है कान्छा बा केबल खोट दिने काम।
फेरि नगर यो गलत नोट दिने काम।
२
त्यसै खुसी त यहाँ कहाँ पाइन्छ हजुर।
खुशी हुन कर्म असल चाहिन्छ हजुर।्
फयाङ्लाे गुन्द्रीमा नि त निद्रा मस्त आउछ ।
गुन्द्रुक पनि मिठो मानी खाइन्छ हजुर।
ढाक्न इज्जत पुरानै नि लाइन्छ हजुर।
💢गिता अर्याल, नेपालगन्ज बाँके।
पञ्चाङ्ग २४
सही साेच ब्यायाम नित्य गरी सब दिन ।
सात्विकी खाना सादा नाना धरी सब दिन ।
अठासी हजार ऋषिकाे ध्यान सम्झी सारा ,
बन्नेछ तन स्फुर्ति उस्तै भरी सब दिन ।
याेगले जान्छ दीर्घ राेग टरी सब दिन ।
💢भवानी घिमिरे, सर्लाही।
पञ्चाङ्ग २५
मैले बोल्दा तिमिलाई आघात हुन्छ भने
मेरो साथले ओेैँसिको त्यो रात हुन्छ भने
खुसी साथ जिवन तिलाञ्जली दिन्छु प्रिय
सदा बाहार तिम्रो मीठो प्रात हुन्छ भने
प्रत्येक पाईलामा उन्कै साथ हुन्छ भने।
💢चेतना पोखरेल, मोरङ।
पञ्चाङ्ग २६
साच्चै माया गर्छौभने सम्मान दिए पुग्छ
हरपल सम्झिएको प्रमाण दिए पुग्छ
चाहिँदैन मुल्यवान उपहार कुनै पनि मुटु भित्र बस्ने एउटा स्थान दिए पुग्छ
मनै देखि बचनले जमान दिए पुग्छ ।
💢मिथिला अधिकारी, मकवानपुर हेटौडा
