तितोपाटी – राजकुमार चौधरी २०१७ सेप्टेम्बर ७ देखि कतारको केन्द्रीय कारागारमा छन् । कतारी अदालतको आदेशअनुसार उनी १५ वर्ष जेल बस्नुपर्नेछ भने भने ३ लाख रियाल (झन्डै ९० लाख रुपैयाँ) जरिवाना बुझाएपछि मात्रै जेलबाट निस्कन सक्नेछन् । अदालतले चौधरी लागूऔषध तस्करीमा संलग्न भन्दै जेल पठाएको हो ।
कतारको केन्द्रीय कारागारमा रहेका नेपालीमध्ये सबभन्दा बढी जेल सजाय पाउने चौधरी नै हुन् । तर, लागूऔषधमा सजाय पाएका भने उनी मात्र होइनन् । कतारी जेलमा लागूऔषधको मुद्दासँग सम्बन्धित नेपाली मात्रै ३० जना छन् । ‘सबभन्दा धेरै नेपाली लागूऔषधसँग जोडिएका मुद्दामा जेल छन्,’ कतारका लागि नेपाली राजदूत रमेशप्रसाद कोइरालाले भने, ‘उनीहरू सबैको मुद्दा फैसला भइसकेको छ ।’ त्यस्ता मुद्दामा अनुसन्धानकै क्रममा रहेका नेपाली अन्य जेलमा पनि छन् ।
अदालतले लागूऔषध तस्करीसँग जोडिएकालाई ठूलो सजाय सुनाएको छ भने सेवनकर्तालाई कम । लागूऔषधकै मुद्दामा अभय लामाले १० वर्ष जेल र ४ लाख रियाल जरिवाना, वीरेन्द्र थापाले १० वर्ष जेल र दुई लाख रियाल जरिवाना, सन्तोष थापाले १० वर्ष जेल र ६ लाख रियाल जरिवाना, मुमबहादुर गुरुङले ७ वर्ष जेल र दुई लाख रियाल जरिवाना सजाय पाएका छन् ।
त्यस्तै, चन्दन कुमारले तीन वर्ष जेल र दुई लाख जरिवाना, रमेश मर्सेनीले तीन वर्ष जेल र दुई लाख जरिवाना, मिंनगर सेराले ७ वर्ष ६ महिना जेल र तीन हजार रियाल जरिवाना, जितेन्द्रकुमार साहले ५ वर्ष जेल र २ लाख रियाल जरिवाना, ताजु मियाँले तीन वर्ष जेल र दुई लाख रियाल जरिवाना, सुनील काफ्लेले ५ वर्ष जेल र दुई लाख जरिवाना, मोतीलाल ऋषि डिओले तीन वर्ष जेल र दुई लाख रियाल जरिवाना तिर्नुपर्ने सजाय पाएका छन् ।
कतारी अधिकारीले नेपालीलाई विभिन्न आपराधिक गिरोहले प्रयोग गर्न थालेको भन्दै नेपाली दूतावाससमक्ष चासो पनि व्यक्त गरेका छन् । ‘कतारका उच्च प्रहरी अधिकारीले लागूऔषध प्रयोग र बेचबिखनमा नेपाली कामदार प्रयोग भइरहेको प्रति चिन्ता जनाएका छन्,’ राजदूत कोइरालाले भने, ‘कतारमा नेपालीको छुट्टै छवि छ । नेपालीको इमानदारीको ब्रान्ड छ । तर, केही प्रलोभनमा परेर कतारी कानुनको फन्दामा पर्न थालेका छन् ।’
कतारमा दुई दशकदेखि कार्यरत सागर नेपाल नेपालीहरू भरियाका रूपमा प्रयोग भइरहेको प्रति चिन्ता व्यक्त गर्छन् । ‘यहाँको कडा कानुनबारे हामीले प्रचारप्रसार गर्दै आएका छौं । एक पटक त अभियान पनि गरेका थियौं ।
केही लागूऔषध कारोबार गर्नेले नेपालीलाई प्रयोग गर्दा सुरक्षित भइन्छ भनेर नेपालीलाई नै रोज्न थालेको स्थिति छ,’ नेपालले भने, ‘यसबारे कतारी निकायहरू पनि जानकार छन् ।’ लागूऔषध कारोबारमा कतारको कानुन कडा छ । मृत्युदण्डसम्मको सजाय दिने कानुनी व्यवस्था छ । ‘नेपालबाट आउँदा नै चेतना जगाउनुपर्ने अवस्था छ,’ राजदूत कोइरालाले भने, ‘कानुनको फन्दामा पर्नुअघि नै सचेत भए नेपाली जेल जानुपर्ने अवस्था आउने थिएन । नेपालीको प्रतिष्ठामा पनि दाग लाग्ने थिएन ।’
-कान्तिपुरबाट