Thursday 18th April 2024

पृथ्वीको जीवन मंगल ग्रहबाट आएको हुनसक्ने


By Toyanath,नासाले मंगल ग्रह पृथ्वीको नजिक आएको बेला एउटा तस्वीर लियो जुन तपाईले यो समाचारमा देख्न सक्नुहुन्छ । उक्त तस्वीर मंगल पृथ्वीको त्यति नजिक थियो जुन ६० हजार बर्षमा एक पटक आउछ । जतिवेला हामी भन्दा ३४.७ मिलियन माइल टाढा थियो ।

सन्र्दभ शिर्षकमा कुरा गर्दा यो अपत्यारिलो लाग्न सक्छ तर बैज्ञानिकहरुको दावी भने त्यही हो । बास्तवमा जीवन जहाँ छ त्यो स्थानको विनाश हुन भन्दा पहिले कुनै न कुनै माध्यामबाट उपयुक्त स्थानमा सर्ने गर्दछ भन्ने अपत्यारिलो तर्क लाई अहिले मान्न पर्ने हुन्छ । जसरी पृथ्वीमा हरेक प्रकारको जीवनले आफूलाई त्यसरी नै बचाई राख्न अनुकुलता खोज्ने गर्दछ । तर यो त अन्र्तदेशीय कुरा नभएर अन्तर ग्रहिय कुरामा पनि लागु हुदो रहेछ ।

फ्लोरिडाको वेस्टहेमर इन्स्टिच्युट फर साइन्स एण्ड टेक्नोलोजीका बायोकेमिस्ट स्टिभन बेनरले भने, पृथ्वीको जीवन मंगल ग्रहमा उत्पत्ति भएको र उल्कापिण्डमा सवार जीवन यस ग्रहमा आईपुग्यो भन्ने प्रमाणहरू निर्माण भइरहेको छ।

मोलिब्डेनम तत्वको एक अक्सिडाइज्ड रूप, जुन जीवनको उत्पत्तिको लागि महत्त्वपूर्ण हुन सक्छ, रातो ग्रहको सतहमा धेरै पहिले ती कुराहरु उपलब्ध थियो, तर पृथ्वीमा अनुपलब्ध थियो, बेनरले भने,

यो केवल जब मोलिब्डेनम अत्याधिक अक्सिडाइज्ड हुन्छ कि यसले प्रारम्भिक जीवन कसरी गठन भयो भनेर प्रभाव पार्न सक्षम हुन्छ, बेनरले एक विज्ञप्तिमा भने । मोलिब्डेनमको यो रूप पहिलो पटक जीवन सुरु भएको बेला पृथ्वीमा उपलब्ध हुन सक्दैनथ्यो, किनभने ३ अरब वर्ष पहिले, पृथ्वीको सतहमा धेरै कम अक्सिजन थियो, तर मंगल ग्रहको अर्कै अवस्था थियो । यो प्रमाणको अर्को टुक्रा हो जसले यसलाई थप मजबुद बनाउँछ । सम्भवतः जीवन यस ग्रहमा सुरु हुनुको सट्टा मंगल ग्रहको उल्कापिण्डको माध्यामबाट नै पृथ्वीमा आएको हुन सक्छ ।

जैविक यौगिकहरू जीवनको निर्माणका ब्लकहरू हुन्, तर तिनीहरूलाई सक्रिय गर्नको लागि थोरै मद्दत चाहिन्छ । केवल ताप वा प्रकाश जस्ता ऊर्जा थप्दा कार्बनिक अणुहरूको सूपलाई टार्लिक पदार्थमा परिणत हुन्छन, बेनरले भने ।

त्यहीँबाट अक्सिडाइज्ड मोलिब्डेनम आउँछ । यसलाई वा बोरोन, अर्को तत्व, मिश्रणमा घुसाउँदा जैविकहरूलाई जीवनमा फड्को मार्न मद्दत गर्छ, बेनरले थपे ।

हालसालै मंगल ग्रहको उल्कापिण्डको विश्लेषणले मंगल ग्रहमा बोरोन रहेको देखाएको छ, हामी अब मोलिब्डेनमको अक्सिडाइज्डको रूप पनि त्यहाँ थियो भन्ने विश्वास गर्छौं,उनले भने ।

मंगल ग्रहको पक्षमा अर्को बिन्दु भनेको प्रारम्भिक पृथ्वी पूर्णतया पानीले ढाकेको सम्भावना हो जबकि पुरातन रातो ग्रहमा पर्याप्त सुख्खा क्षेत्रहरू थिए, बेनरले भन े । यो सबै तरल पदार्थले बोरोनलाई गाह्रो बनाएको थियो, जुन हाल अत्यन्त सुक्खा ठाउँहरूमा मात्र पाइन्छ, पृथ्वीमा जीवनको पहिलो पटक विकास भएको बेलामा पर्याप्त मात्रामा सांद्रतामा बन्नु ले त्यहि कुरा दर्शाउछ ।

यसबाहेक, बेनरले थपे, पानी आरएनएमा संक्षारक हुन्छ, जसलाई धेरै अनुसन्धानकर्ताहरूले पहिलो आनुवंशिक अणु डीएनएको सट्टा, जुन पछि आएको ठान्छन ।

कुनै पनि हाम्रो सौर्य मण्डलमा रहेका ग्रहहरुमा जीवहरू पत्ता लागेको छैन । तर यो सम्भव छ कि मंगल ग्रहमा जीवन कुनै बेला अस्तित्वमा थियो, धेरै वैज्ञानिकहरू भन्छन ।

केही सूक्ष्मजीवहरू अविश्वसनीय रूपमा कडा हुन्छन्, क्षुद्रग्रहको प्रभावबाट आफ्नो गृह अर्थात संसार विस्फोट भएपछि वा टुक्रिएर अथवा चोईटिएर अन्तरग्रहीय यात्रामा पनि तिनीहरु जीवीत रहन सक्षम हुन्छन । र कक्षीय गतिशीलताले देखाउँछ कि चट्टानहरूका लागि मंगल ग्रहबाट पृथ्वीमा यात्रा गर्न अन्य बाटो भन्दा धेरै सजिलो र छोटो छ ।

यो भाग्यशाली कुरा हो की हामी अर्थात जीवन त्यहाँ समाप्त भए पनि आज पृथ्वीमा छौ ं, किनकि पक्कै पनि पृथ्वी जीवनको लागि ती ग्रहहरू भन्दा राम्रो भएको छ, बेनरले भने । यदि हाम्रा मंगल ग्रहका काल्पनिक पुर्खाहरू त्यहि ग्रहमा रहन्थे भने,यी कुरा बताउनको लागि कुनै कथा नहुन सक्यो ।

बास्तवमा मानिस छ त सवै कुरा छ । मानिस आफैमा ज्ञानको श्रोत हो । मानिस नहुदो हो त ब्रमाण्ड वा यो सारा संसार भएर पनि केही नभएको अवस्थामा रहने थियो । यसर्थ यो रहस्यमयी ब्रमाण्डमा मानिस एक्लो छ या मानिस जस्तै अरु कोही कहि छ भनेर चिन्तन गर्ने कोहि हुने थिएन ।


सम्बन्धित शीर्षकहरु

रुसी सेनामा आबद्ध नेपालीको जीवनरक्षार्थ अभियानका तर्फबाट पीडितलाई क्षतिपूर्तिलगायतको माग राख्दै सिंहदरबारको दक्षिण गेटमा प्रदर्शनका क्रममा १२ जना पक्राउ परेका…

काठमाडौं महानगरपालिकाले महिलाहरुमा हुने स्तन क्यान्सर,पाठेघरको मुखको क्यान्सर तथा प्रजनन् अवस्थाको परीक्षण सुरु गरेको छ । पाठेघरको मुखको क्यान्सर तथा…

एसिसी प्रिमियर कप ट्वान्टी–२० क्रिकेटको सेमिफाइनल खेल नेपालले संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई)सँग खेल्ने भएको छ। ओमानमा जारी प्रिमियर कपमा नेपाल…

प्रतिकृयाहरू
...