विज्ञान र प्रविधीको क्षेत्रमा विश्वमै अग्रणी स्थानमा रहेको ईजरायल ले आगामी बर्ष २०२५ को मध्य सम्ममा अत्याधुनिक लेजर आईरन बिम सञ्चालनमा ल्याउने भएको छ । हामीले सुन्दै आएको आईरन डोम को लागत को तुलनामा यो निक्कै सस्तो हुनेछ ।
आईरन विम को तुलनामा यसको खर्च एक प्रतिशत हुन्छ । अर्थात एक मिसायल रोक्न पर्दा ईजरायलको डिफेन्स सिस्टमबाट ४० देखि ५० हजरा डलर खर्च हुन्छ । अब आफै हिसाव गर्नुस अहिले सम्म एक बर्षको अवधिमा ईजरायलमा हमास, लेबनानका हिजबुल्लाह, सिरिया, ईरान, ईराक र यमन का हुतीहरुले २६०००० रकेट प्रक्षेपण गरिसकेका छन । तीनलाई रोक्न ईजरायलको रक्षा बजेटमा कति खर्च भईसकेको होला । मिसायलद्धारा गरिने हमला भन्दा त्यसलाई रोक्न प्रयोग गर्ने खर्च धेरै हुने गर्दछ ।
ग्राउन्ड लेजर प्रणालीको पहिलो क्षमता आजबाट एक वर्षमा परिचालन सेवामा प्रवेश गर्ने अपेक्षा गरिएको छ, मन्त्रालयका महानिर्देशक इयाल जमीरले राफेल र निर्माता कम्पनीहरूसँग एनआईएस २ बिलियन एनआईएस २ बिलियन ($ 535 मिलियन) को सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्दा भने। मन्त्रालय र ठेकेदारहरू बीचको सम्झौताले लेजर प्रणालीलाई समयमै र उच्च दरमा आपूर्ति गर्न उत्पादनको दर उत्पादन दरू उल्लेखनीय रूपमा वृद्धि गर्नेछ, एक विज्ञप्तिमा भनिएको छ।
आइरन बीम भनेको आइरन डोम वा इजरायलको अन्य वायु रक्षा प्रणालीहरू प्रतिस्थापन गर्न होइन, तर तिनीहरूलाई पूरक र पूरक बनाउन, साना क्षेप्यास्त्रहरू खसाल्नु र डेभिडको स्लिङ र एरो प्रणालीहरू जस्ता थप बलियो मिसाइल(आधारित ब्याट्रीहरूको लागि ठूलाहरूलाई छोड्नु हो। रक्षा मन्त्रालयका अनुसार जबसम्म लेजरको लागि ऊर्जाको निरन्तर स्रोत रहन्छ, तबसम्म त्यसमा बारुद सकिने खतरा हुँदैन। अधिकारीहरूले यसलाई प्रक्षेपण आक्रमणहरू विरुद्धको युद्धमा सम्भावित खेल-परिवर्तक को रूपमा स्वागत गरेका छन्।
मन्त्रालयले भनेको छ कि यो प्रणाली प्रभावी, सटीक, सजिलो-सञ्चालन उपकरण हो जुन इजरायलले सामना गर्ने खतराहरू विरुद्ध सुरक्षाका अन्य विद्यमान साधनहरू भन्दा सस्तो छ। ‘आइरन बीम’ लेजरमा आधारित वायु रक्षा प्रणाली मार्च २०२२ मा दक्षिणी इजरायलमा परीक्षणको क्रममा देखियो। गत वर्षको अक्टोबर ७ मा हमासको आक्रमण र नरसंहारको साथ गाजामा युद्ध सुरु भएदेखि, इजरायलमा धेरै मोर्चाबाट २६,००० भन्दा बढी रकेट, मिसाइल र ड्रोन प्रहार गरिएको छ।
अप्रिल 13 र अक्टोबर 1 मा इजरायलमा दुईवटा प्रत्यक्ष आक्रमणमा गाजाबाट 13,200 प्रक्षेपणहरू समावेश छन् ( कम्तिमा 6,000 अक्टोबर 7 मा मात्र ) लेबनानबाट 12,400, सिरियाबाट 60, यमनबाट 180 र इरानबाट 400 वटा प्रक्षेपणहरू समावेश छन्।
लेजर प्रणालीको मुख्य नकारात्मक पक्ष यो हो कि यसले भारी क्लाउड कभर वा अन्य खराब मौसम सहित कम दृश्यतामा राम्रोसँग काम गर्दैन। त्यस कारणले, मन्त्रालयले प्रणालीलाई विमानहरूमा पनि माउन्ट गर्ने योजना बनाएको छ, जसले प्रणालीलाई बादलहरू माथि राखेर यो सीमिततालाई पार गर्न मद्दत गर्दछ, यद्यपि यस्तो विकास अझै केही वर्ष टाढा छ, मन्त्रालयका अधिकारीहरूले भने।
2022 मा, अमेरिकी रक्षा ठेकेदार लकहिड मार्टिनले अमेरिकी बजारको लागि प्रणालीको भिन्नता निर्माण गर्ने उद्देश्यले आइरन बीम विकास प्रक्रियामा सामेल हुन राफेलसँग एउटा सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्यो। इजरायलले सुरुमा 2024 को प्रारम्भमा एन्टी (मिसाइल प्रणाली तैनाथ गर्ने योजना बनाएको थियो, तर सोमबारको कथनले संकेत गर्दछ, कि आईरन को किरणको परिचालन र यसको तैनाती 2025 को दोस्रो आधा भन्दा पहिले आउने छैन।
